Από τα Αρχεία του ΕΚΠΑ και του Τμήματος Οδοντιατρικής \ Πρόγραμμα Μαθημάτων

Η διάσταση απόψεων το 1920 μεταξύ Ιατρικής Σχολής και καθηγητού Λ.Κόκκορη, σχετικά με τα εξεταζόμενα πτυχιακά μαθήματα.

Σχετικά έγγραφα

Από την παρουσίαση προς συζήτηση του νομοσχεδίου για την ίδρυση του Οδοντοϊατρικού Σχολείου έως και την πλήρη ανεξαρτητοποίηση της Οδοντιατρικής Σχολής η προσπάθεια ποδηγέτησής της από την Ιατρική Σχολή ήταν μόνιμη, επίπονη και ορισμένες φορές λυσσαλέα. Κατά την αντίληψη της Ιατρικής Σχολής αλλά και της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών η Οδοντιατρική όφειλε να είναι ειδίκευση ιατρών και όχι ανεξάρτητη υγειονομική ειδικότητα με διακριτή εκπαίδευση.

Εκτός από τις κραυγαλέες αντιδράσεις προς τον τότε πρωθυπουργό, αλλά και στη Βουλή κατά τη διαδικασία ψήφισης του ιδρυτικού νόμου ΓΩΚΓ (2823)/12-7-1911 με κορυφαίο παράδειγμα τους πύρινους λόγους του βουλευτή – καθηγητή ιατρικής Μέρμηγκα παρουσιάζουμε ένα ακόμα «θερμό» επεισόδιο ποδηγέτησης της οδοντιατρικής εκπαίδευσης εκ μέρους της ιατρικής με καθαρά ιδιοτελείς σκοπούς.

Πρόκειται για την παράλογη απαίτηση των καθηγητών της Ιατρικής Σχολής οι επί πτυχίο φοιτητές του Οδοντοϊατρικού Σχολείου κατά τις απολυτήριες εξετάσεις του Γ’ έτους να εξετάζονται σε 2 ιατρικά μαθήματα και μόλις ένα οδοντιατρικό μάθημα!!! Έτσι ελλόχευε ο κίνδυνος ένας φοιτητής να γίνεται οδοντίατρος με πολύ χαμηλή βαθμολογία στο οδοντιατρικό μάθημα χάρη στην υψηλή βαθμολογία στα υπόλοιπα δύο ιατρικά μαθήματα. Και αυτό διότι ο τελικός προαγωγικός βαθμός ήταν ο μέσος όρος του αθροίσματος των 3 εξεταζομένων στο πτυχίο μαθημάτων.

Μάλιστα η Ιατρική Σχολή δεν δίστασε να καταγγείλει τον τότε Έκτακτο Καθηγητή Λ. Κόκκορη στην Πρυτανεία για την επιμονή του να εξετάζει σε 6 οδοντιατρικά μαθήματα τους επί πτυχίο φοιτητές. Παραδόξως η Πρυτανεία του εν Αθήνησι Πανεπιστημίου έλαβε το μέρος της Ιατρικής Σχολής. Ευτυχώς για την οδοντιατρική εκπαίδευση η παρέμβαση του Υπουργείου των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως ήταν καταλυτική δικαιώνοντας τον καθηγητή Κόκκορη και ακυρώνοντας τις δόλιες μεθοδεύσεις υποβάθμισης της οδοντιατρικής εκπαίδευσης.

Να σημειωθεί ότι η διένεξη έλαβε χώρα τον Μάιο του 1920 παραμονές της αναβάθμισης του Οδοντοϊατρικού Σχολείου, εφόσον λίγους μήνες αργότερα, εκδίδεται ο Ν.2506 Φ.Ε.Κ. 221/28-9-1920. Σύμφωνα με τον νόμο αυτό το Σχολείο αναβαθμίζεται, η φοίτηση γίνεται τετραετής, αποκτά ανεξάρτητες εγκαταστάσεις και οι διδάσκοντές του πλέον απαρτίζουν ιδιαίτερο Σύλλογο Καθηγητών. Συνεπώς η οδοντιατρική εκπαίδευση αποκτώντας ακόμη μεγαλύτερη αυτοτέλεια και πλέον εδράζεται σε πιο στέρεες βάσεις. Κατά συνέπεια ο κίνδυνος μετατροπής της Οδοντιατρικής σε μια ακόμα ιατρική ειδικότητα απομακρύνεται περισσότερο από ποτέ. Για μια ακόμα φορά η κυβέρνηση Βενιζέλου λειτούργησε ως ασπίδα στις μεθοδεύσεις των καθηγητών της Ιατρικής σε βάρος του Οδοντοϊατρικού Σχολείου και της Οδοντιατρικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Το Βασιλικό Διάταγμα (Φ.Ε.Κ. 149/8-7-1918) προέβλεπε τα διδασκόμενα και εξεταζόμενα μαθήματα του 3ετούς φοιτήσεως Οδοντοϊατρικού Σχολείου.

Πιο συγκεκριμένα στο Α’ έτος σπουδών διδάσκονταν: Ἀνατομικὴ μετ᾿ἀσκήσεων, Φυσιολογία, Ὀδοντοϊατρικὴ κλινικὴ και Ὁδοντοϊατρικὴ τέχνη, ενώ η πρώτη τμηματική εξέταση αφορούσε μόνο την Ἀνατομικήν και Φυσιολογίαν, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται καμία γραπτή δοκιμασία σε κανένα οδοντιατρικό μάθημα.

Στο Β’ έτος σπουδών, διδάσκονταν: Φαρμακολογία, Εἰδικὴ Νοσολογία, Ὑγιεινὴ καὶ Μικροβιολογία μετ᾿ ἀσκήσεων, Οδοντοϊατρικὴ Κλινική μετ᾿ἀσκήσεων ἐξαγωγῆς καὶ σφραγίσεως ὀδόντων. Η δεύτερη τμηματική εξέταση περιελάμβανε: Φαρμακολογίαν, Εἰδικὴν Νοσολογίαν Ὑγιεινὴν καὶ Μικροβιολογίαν. Είναι φαβερό ότι και κατά το Β´ έτος σπουδών στο Οδοντοϊατρικο Σχολείο δεν πραγματοποιοῦνταν καμία απολύτως εξέταση σε οδοντιατρικό μάθημα. Δηλαδή στο Οδοντοϊατρικό Σχολείο από τα 3 χρόνια εκπαίδευσης τα πρώτα δύο χρόνια δεν πραγματοποιούνταν καμία απολύτως γραπτή δοκιμασία σε οδοντιατρικό μάθημα!!!

Τέλος, στο Γ’ έτος σπουδών διδάσκονταν: Χειρουργικὴ Παθολογία, Φροντιστήριον Συφιλιδολογίας ἐπὶ ἔνα μῆνα ἐν τῷ Νοσοκομείῳ Συγγροῦ, Ὀδοντοϊατρικὴ Κλινικὴ μετ᾿ἀσκήσεων.
Τα επί πτυχίω εξεταζόμενα μαθήματα ήταν:
1) Ἐξέτασις ἀρρώστων πασχόντων νοσήματα τοῦ στόματος, καθορισμὸς διαγνώσεως καὶ θεραπεία.
2) Ἔκθεσις γραπτὴ περὶ τοῦ ἀναμνηστικοῦ, τῆς διαφορικῆς διαγνώσεως, τῆς πορείας καὶτῆς θεραπείας ἀρρώστου πάσχοντος νόσημα στόματος.
3) Πρακτικὴ ἐξέτασις εἰς τὴν ἐφαρμογὴν τῆς ναρκώσεως καὶἀσηψίας καὶ περιγραφὴ τῶν συνηθεστέρων ὀδοντιατρικῶν ἐργαλείων.
4) Ἐξαγωγή δύο τοὐλάχιστον ὀδόντων ἀσθενῶν.
5) Σφράγισιςτριῶντοὐλάχιστον ὀδόντων, ὧν τοῦ ἐνὸ ςδιὰ χρυσοῦ, καθαρισμὸς τῶν ὀδόντων ἀσθενοῦς καὶ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ τῆς θεραπευτικῆς ἀγωγῆς ἐπὶ ὀδόντος πάσχοντος ἐκ πολφίτιδος καὶ ἐπὶ ἑτέρου ἔχοντος πάθησιν τῶνριζῶν.
6) Κατασκευὴ ὀδοντοστοιχίας ἓξ τοὐλάχιστο ὀδόντων διὰ τὸ στόμα ὡρισμένου ἀσθενοῦς, τοποθέτησις ὁλοκλήρου ὀδοντοστοιχίας εἰς κηρόν, κατασκευὴ καὶ τοποθέτησις ἐνθέτου ὀδόντος καὶ στεφάνης ἐκ χρυσοῦ εἰς τὸ στόμα ασθενοῦς.
7) Θεωρητικὴ προφορικὴ ἐξέτασις εἰς τὴν γενικήν χειρουργικήν παθολογίαν καὶ
8) Πρακτικὴ ἐξέτασις συφιλιδικοῦ ἀρρώστου.

Κατά την αναδίφηση στο ιστορικό αρχείο της Οδοντιατρικής Σχολής εντοπίζονται αρκετά έγγραφα της περιόδου 1920 τα οποία αφορούν τον τότε Διευθυντή του Οδοντιατρικού Σχολείου και της Οδοντιατρικής Κλινικής Έκτακτου Καθηγητή Οδοντιατρικής και Στοματολογίας Λ. Κόκκορη αρκετά εκ των οποίων αναφέρονται στον τρόπο διεξαγωγής των πτυχιακών εξετάσεων. Ειρήσθω εν παρόδω ο Κόκκορης ήταν ο μοναδικός καθηγητής οδοντιατρικής από το 1916 οπότε και λειτούργησε το Οδοντοϊατρικό Σχολείο και μέχρι το 1921 οπότε και θεσπίζεται ο νέος Οργανισμός, ο οποίος ανήκε στην Ιατρική Σχολή.

Τα δημοσιοποιούμενα έγγραφα περιλαμβάνουν: α) το από 12 Μαΐου 1920 έγγραφο του Πρύτανη Γ. Αγγελόπουλου προς την Κοσμητεία της Ιατρικής Σχολής και β) έγγραφο του Πρύτανη, με την ίδια ημερομηνία, προς τον Δ/ντη της Κλινικής Λ. Κόκκορη ως συνημμένο στο α) και γ) την οριστική απόφαση του Υπουργού Δ. Δίγκα προς τον Πρύτανη σχετικά με τη διένεξη του καθηγητή Κόκκορη και του συλλόγου καθηγητών της Ιατρικής Σχολής.

Τα πρώτα δύο έγγραφα αφορούν την αντίδραση της Ιατρικής Σχολής στον τρόπο πραγματοποίησης των πτυχιακών εξετάσεων των οδοντιατρικών μαθημάτων από τον καθηγητή Λ. Κόκκορη. Συγκεκριμένα ο Κόκκορης θεωρούσε ότι η πτυχιακή εξέταση περιελάμβανε αντί για ένα οδοντιατρικό μάθημα, έξι μαθήματα, όπως ακριβώς όριζε και το Βασιλικό Διάταγμα (Φ.Ε.Κ. 149/8-7-1918). Βάση αυτής της ερμηνείας εξέταζε τους επί πτυχίω φοιτητές σε έξι οδοντιατρικά μαθήματα, ενώ σε δύο ιατρικά μαθήματα εξετάζονταν από τους αντίστοιχους καθηγητές της Ιατρικής.

Η διαδικασία εξέτασης που ορθά επέβαλε ο Λ. Κόκκορης, θεωρήθηκε σύμφωνα με απόφαση της Ιατρικής Σχολής ότι αλλοίωνε τη συνολική βαθμολογία του πτυχιούχου της Οδοντιατρικής σε βάρος των δύο εξεταζόμενων ιατρικών μαθημάτων. Εκ των πραγμάτων με εξεταζόμενα 6 οδοντιατρικά έναντι 2 ιατρικών μαθημάτων δίνονταν μεγάλο βάρος στην οδοντιατρική εκπαίδευση. Αντίθετα η πτυχιακή εξέταση 3 μαθημάτων εκ των οποίων τα 2 να είναι αμιγώς ιατρικά η κατάσταση ανατρέπονταν.

Δεδομένου ότι ο βαθμός του πτυχίου και κατ᾿ επέκταση η επιτυχία του πτυχιακού φοιτητή, ήταν ο βαθμός που προέκυπτε από το άθροισμα των βαθμών όλων των εξεταζόμενων μαθημάτων στο πτυχίο, διά του πλήθους των μαθημάτων ο συνδυασμός 6 – 2 ή 1 – 2 οδοντιατρικών – ιατρικών ουσιαστικά καθόριζε το χαρακτήρα της εκπαίδευσης στο Οδοντοϊατρικό Σχολείο.

Στην επίπτωση κατά την οποία θα επικρατούσε η άποψη της Ιατρικής Σχολής και οι πτυχιακές φοιτητές υποβάλλονταν σε εξέταση 3 μαθημάτων ( 2 ιατρικά και 1 οδοντιατρικό) η πιθανότητα ο φοιτητής να καταστεί πτυχιούχος, επιτυγχάνοντας καλούς βαθμούς στα ιατρικά μαθήματα ακόμα και αν αποτύγχανε στο ένα και μοναδικό εξεταζόμενο οδοντιατρικό μάθημα. Αυτό ακριβώς επισημαίνεται και στο έγγραφο του Υπουργείου προς τον πρύτανη.

Το υπ.᾿ αριθ. 26468 από 1η Ιουλίου 1920 έγγραφο του τότε υπουργού Εκκλησιαστικών και Δημόσιας Εκπαίδευσης Δ. Δίγκα, δικαιώνει τον Λ. Κόκκορη και απορρίπτει την απόφαση της 17ης Απριλίου 1920 της Ιατρικής Σχολής. Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης δεν μπορεί κάποιος να καταστεί πτυχιούχος οδοντίατρος, ενώ έχει αποτύχει στην εξέταση του ενός και μοναδικού οδοντιατρικού μαθήματος: θά προέλθῃ τό ἄτοπον φοιτητής ἀποτυχών τελείως εἰς τά ὀδοντιατρικά μαθήματα καί βαθμολογηθείς κακῶς νά τύχῃ πτυχίου ὀδοντιατροῦ ἄν εἰς τά ἄλλα μή ὀδοντιατρικά μαθήματα ἔχει μεγαλειτέραν ἐπίδοσιν καί βαθμολογηθῇ διά καλῶν βαθμῶν 7 - 8 - 0 = 15 : 3 = 5. Βεβαίως τό τοιοῦτον ἄτοπον προλαμβάνων ὁ νομοθέτης ὁρίζει τά μαθήματα ἅτινα πρέπει να ἐξετάζωνται εἰς τάς ἐπί πτυχίω ἐξετάσεις, ἄν δέ ὡς ἰσχυρίζεται ἡ Ἰατρική Σχολή καί ἀποδέχεται ἡ Πρυτανεία ...»

Πράγματι, προκαλεί αλγεινή εντύπωση η ερμηνεία που δίδεται στο Βασιλικό Διάταγμα του 1918 σχετικά με τις πτυχιακές εξετάσεις στο Οδοντοϊατρικό Σχολείο τόσο από την Ιατρική Σχολή όσο και η αποδοχή της από την Πρυτανεία. Πράξη την οποία δεν διστάζει να καταδείξει και να καυτηριάσει ο Υπουργός Δίγκας στο εν λόγω έγγραφο του Υπουργείου των Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεων. Το σίγουρο είναι ότι αυτοί οι δύο πανεπιστημικοί θεσμοί εξυπηρετούσαν αλλότρια συμφέροντα προς την απαραίτητη τότε αναβάθμιση της οδοντιατρικής εκπαίδευσης. Βέβαια, το πρόβλημα των διδασκόμενων και εξεταζόμενων οδοντιατρικών μαθημάτων λύθηκε, πάλι με νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Ελ. Βενιζέλου, με την έκδοση του Βασιλικού Διατάγματος της 28ης Ιουνίου 1921. Όπως έχει αναφερθεί στην αρχή οι σπουδές για την απόκτηση του πτυχίου της Οδοντιατρικής έγιναν 4ετείς, αυξήθηκε συνολικά ο αριθμός των διδασκόμενων και εξεταζόμενων οδοντιατρικών μαθημάτων στις τμηματικές, αλλά και στις πτυχιακές εξετάσεις.

Έτσι παρά τον σφικτό εναγκαλισμό, σε βαθμό ασφυξίας της Οδοντιατρικής από την Ιατρική Σχολή, η οδοντιατρική εκπαίδευση στην Ελλάδα γιγαντώθηκε χάρη σε πολυετείς και επίπονες προσπάθειες. Το Μουσείο Τμήματος Οδοντιατρικής σεβόμενο τους αγώνες και τις αγωνίες των καθηγητών, φοιτητών και αποφοίτων της Οδοντιατρικής Σχολής Αθηνών παρουσιάζει κορυφαίους σταθμούς από τα πέτρινα χρόνια αποτίοντας φόρο τιμής στους πρωτεργάτες της ανωτατοποίησης της οδοντιατρικής εκπαίδευσης στην χώρα μας από τα πρώτα βήματά της έως και σήμερα.