Από τα Αρχεία του ΕΚΠΑ και του Τμήματος Οδοντιατρικής \ Έλληνες Οδοντίατροι με διεθνή παρουσία στο παρελθόν

Ποιος ήταν ο Γεώργιος Κρίκος (George Krikos) (1922-2016)

Γεώργιος Κρίκος
 
 
gkrikos
Από την Αναγόρευση του Γεώργιου Κρίκου
gkrikos
Το ψήφισμα για τον Γεώργιο Κρίκο

Από την παρουσίαση του από τον Καθηγητή Άγγελο Αγγελόπουλο κατά την αναγόρευσή του σε Επίτιμο Διδάκτορα του ΕΚΠΑ στις 7 Μαΐου 1981.

Ο Γεώργιος Κρίκος γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο των Αθηνών στις 17 Σεπτεμβρίου του 1922. Εκεί μεγάλωσε και πήρε τη στοιχειώδη και γυμνασιακή του μόρφωση. Γιος του Αλέξιου Κρίκου, διαπρεπούς οδοντιάτρου της Αθήνας με Διεθνή παρουσία  από τα γυμνασιακά του ακόμα χρόνια οραματιζόταν να γίνει οδοντίατρος και μάλιστα να ακολουθήσει ακαδημαϊκή σταδιοδρομία. Το οικογενειακό και επιστημονικό περιβάλλον του ήταν κατάλληλο για τέτοια όνειρα, αλλά ο Γεώργιος Κρίκος ήταν άτυχος ως προς τη χρονική περίοδο που έπρεπε να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του αυτά. Στην νευραλγική αυτή χρονική περίοδο της σταδιοδρομίας του Γεωργίου Κρίκου ξέσπασε ο πόλεμος του ΄40 και στη συνέχεια η κατοχή που βρήκε το Γεώργιο Κρίκο σαν φοιτητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όμως, η γενικότερη κατάσταση της εποχής εκείνης δεν ήταν για διάβασμα και σοβαρή επιστημονική ενασχόληση και ο Γεώργιος Κρίκος, κατά φύση ανήσυχος και ακούραστος για δημιουργική δουλειά, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα μαθήματά του στο Δ΄ έτος της Ιατρικής και να φύγει για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής όπου από το 1946 μέχρι το 1949 σπούδασε στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια στη Φιλαδέλφεια και το 1949 πήρε το πτυχίο της Οδοντιατρικής από τη φημισμένη αυτή Σχολή της Αμερικής. Αλλά αυτό δεν ήταν ο τελικός σκοπός της εκπαιδευτικής σταδιοδρομίας του Γεώργιου Κρίκου. Ήταν μάλλον το ξεκίνημα μιας λαμπρής σταδιοδρομίας στον ακαδημαϊκό χώρο της έρευνας και της διδασκαλίας. Αφού υπηρέτησε στον αμερικανικό στρατό από το 1949 μέχρι το 1954, σαν αξιωματικός σε στρατιωτικό νοσοκομείο και στον κλάδο της οδοντιατρικής, παρακολούθησε τις μεταπτυχιακές σπουδές του Πανεπιστημίου Rochester της Νέας Υόρκης από το 1954 μέχρι το 1958 απ’ όπου πήρε τον ανώτατο τίτλο του Διδάκτορος της Φιλοσοφίας των Επιστημών (Ph. D.) στην Πειραματική Παθολογία το 1959. Την εποχή εκείνη άρχισε και επίσημα πια την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία, αφού διορίστηκε ως Assistant Professor της Παθολογικής Ανατομικής στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια στη Φιλαδέλφεια. Μετά από δύο χρόνια το 1961 έγινε Associate Professor της Παθολογικής Ανατομικής και της Παθολογίας Στόματος στην ίδια Οδοντιατρική Σχολή. Παράλληλα με τα εκπαιδευτικά του καθήκοντα και τις ερευνητικές του ενασχολήσεις ως Associate Professor της Γενικής Παθολογικής Ανατομικής και της Παθολογίας του Στόματος στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια ο Γεώργιος Κρίκος διορίστηκε και σαν Associate Professor της Παθολογίας του Στόματος στην Σχολή Μεταπτυχιακών Σπουδών καθώς και στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια  μέχρι το 1967 οπότε έγινε Τακτικός Καθηγητής της Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής και Παθολογίας του Στόματος στην Οδοντιατρική Σχολή και στη Σχολή Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. Η ακαδημαϊκή ανέλιξη του Γεωργίου Κρίκου υπήρξε πράγματι ταχεία για τα αμερικανικά πρότυπα. Σε λίγα χρόνια έφτασε στην κορυφή της ακαδημαϊκής ιεραρχίας σ’ ένα από τα πιο φημισμένα Πανεπιστημία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Παράλληλα, από το 1964 όταν ήταν ακόμη Associate Professor ανέλαβε τη διεύθυνση του Τμήματος της Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής που περιελάμβανε και την Παθολογία του Στόματος στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, θέση την οποία κατείχε μέχρι το 1968.
Το 1968, αποτέλεσε σταθμό στην ακαδημαϊκή σταδιοδρομία του Γεωργίου Κρίκου. Το έργο του στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια είχε αναγνωριστεί απ’ άκρη σ’ άκρη στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και το χρόνο αυτό, το 1968, του έγινε πρόταση να διοριστεί Καθηγητής Παθοβιολογίας στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Colorado στο Denver , κι έτσι ο Καθηγητής Κρίκος εγκατέλειψε τη Φιλαδέλφεια για να εγκατασταθεί στο Denver του Colorado. Αλλά η μετακίνηση αυτή, δεν ήταν μια συνηθισμένη μετακίνηση από ένα Πανεπιστήμιο σε άλλο. Συνοδευόταν από ένα επίζηλο και υψηλό στόχο. Μαζί με τρεις άλλους Καθηγητές από διάφορα Πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ο Γεώργιος Κρίκος, με τη μετακίνησή του αυτή στο Denver του Colorado αναλάμβανε να φτιάξει μια καινούργια Οδοντιατρική Σχολή με πλήρη ελευθερία κινήσεων και αποφάσεων, με ικανή οικονομική βοήθεια από την Πολιτεία του Colorado και με σχεδόν απόλυτη δικαιοδοσία να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούσαν, εκτός από ένα περιορισμό και αυτόν στους στόχους και όχι στα μέσα της εκπαίδευσης της καινούργιας Οδοντιατρικής Σχολής. Ο περιοριστικός στόχος ήταν η εκπαίδευση να γίνεται σε ψηλά επίπεδα ώστε οι απόφοιτοι της καινούργιας αυτής Σχολής να είναι άξιοι και σε όλα σύγχρονοι οδοντίατροι. Ο καθηγητής Κρίκος πιο συγκεκριμένα ανάλαβε να οργανώσει την εκπαίδευση των φοιτητών της Οδοντιατρικής στις βασικές επιστήμες και για να πετύχει αυτό διάλεξε ένα εκπαιδευτικό σύστημα καρποφόρου συσχετισμού των βασικών επιστημών πρώτον μεταξύ τους και ύστερα με τους κλινικούς οδοντιατρικούς κλάδους. Το εκπαιδευτικό αυτό σύστημα είναι πράγματι το πιο δύσκολο στην εφαρμογή του, αλλά από την άλλη πλευρά, το μοναδικό μπορεί να πει κανείς που έχει καταφανή αποτελέσματα στην εκπαίδευση των φοιτητών της οδοντιατρικής. Ο καθηγητής Κρίκος δούλεψε σκληρά για την οργάνωση του μεγάλου αυτού τμήματος Οδοντιατρικής Εκπαίδευσης και τελικά πέτυχε το στόχο του και μαζί με τους άλλους πρωτεργάτες, κατόρθωσαν και έφτιαξαν μια πρότυπη οδοντιατρική σχολή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Ο καθηγητής Κρίκος αφού τελείωσε το έργο της οργάνωσης που είχε αναλάβει παρέμεινε καθηγητής της Παθοβιολογίας και Διευθυντής του Τμήματος αυτού στο Πανεπιστήμιο του Colorado μέχρι το 1976, οπότε διορίστηκε σαν Τακτικός Καθηγητής της Βιολογίας του Στόματος στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Colorado, θέση την οποίαν επάξια κατέχει μέχρι σήμερα.
Στον ερευνητικό τομέα η συμβολή του Γεωργίου Κρίκου είναι σημαντική. Έχει πολλές επιστημονικές εργασίες που αφορούν κυρίως στη Γενική Παθολογία και Παθολογική Ανατομική, στην Πειραματική Παθολογία και στην Παθολογία του Στόματος. Έχει γράψει το κλασσικό κεφάλαιο για τους σιαλαγόνους αδένες σε ένα από τα βασικά συγγράμματα ιστολογίας και εμβρυολογίας του στόματος διεθνούς κυκλοφορίας. Η συμβολή του είναι περισσότερο γνωστή από τις ερευνητικές του εργασίες στην επούλωση τραυμάτων, στην κυτταρική διαφοροποίηση και γενικότερα στη βιολογία και παθολογία του συνδετικού ιστού.
Το διδακτικό του έργο είναι σημαντικότατο και αξιοζήλευτο. Διδάσκει για πολλά χρόνια με επιμονή και ζήλο τόσο στο προπτυχιακό όσο και στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Έχει διδάξει τόσο τη Γενική Παθολογία και Παθολογική Ανατομική όσο και την Παθολογία του Στόματος σε πολλούς φοιτητές που πέρασαν από τις Οδοντιατρικές Σχολές των Πανεπιστημίων την Πενσυλβάνια και του Κολοράντο. Για φέτος, ο Γεώργιος Κρίκος είναι Επισκέπτης Καθηγητής στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας και οι φοιτητές μας έχουν τη μεγάλη ευκαιρία να τον γνωρίσουν σαν δάσκαλο και σαν επιστήμονα. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου ο Καθηγητής Κρίκος έδωσε διαλέξεις, έκανε σεμινάρια και παραδόσεις τόσο στους φοιτητές μας όσο και στο διδακτικό προσωπικό της Σχολής μας. Με την ευκαιρία αυτή και από το βήμα αυτό εκ μέρους των συναδέλφων μου της Οδοντιατρικής Σχολής θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Καθηγητή Κρίκο για την προσφορά του αυτή στην Ελληνική Οδοντιατρική Εκπαίδευση.
Οι οργανωτικές και διοικητικές ικανότητες του Καθηγητή Γεώργιου Κρίκου έχουν αναγνωριστεί διεθνώς κατά τη διάρκεια της πολύχρονης σταδιοδρομίας του σαν Καθηγητής ερευνητής και διευθυντής του Τμήματος Γενικής Παθολογίας και Παθοβιολογίας στα Πανεπιστήμια της Πενσυλβάνια και του Κολοράντο. Το αποκορύφωμα όμως της οργανωτικής του και διοικητικής του προσφοράς στην οδοντιατρική εκπαίδευση αποτελεί η συμβολή του στην οργάνωση της διδασκαλίας των βασικών επιστημών στην οδοντιατρική στο εκσυγχρονισμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της καινούργιας οδοντιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο.
Αλλά, πριν τελειώσω θα ήθελα έστω και επιγραμματικά να αναφερθώ και στις ανθρώπινες αξίες που εμψυχώνουν τον ερευνητή, το δάσκαλο και τον ολοκληρωμένο επιστήμονα Γεώργιο Κρίκο. Η ευχαρίστηση και πολλές φορές σοβαρή έκφραση του προσώπου του αντανακλούν τη δυναμική του προσωπικότητα, τον αδιάβλητο χαρακτήρα του, την ευφυϊα του, το ξεκάθαρο μυαλό του, τη μεθοδικότητα και την εργατικότητα του, και την αφάνταστη επιμονή του να πετύχει στο έργο που έχει αναλάβει. Πάνω απ’ όλα όμως ο άνθρωπος που τιμά σήμερα το Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι Έλληνας. Οι γνωστοί του, οι φίλοι του, οι συνάδελφοί του, τον θεωρούμε όλοι μας σαν τον Έλληνα Επιστήμονα που τιμά την Ελλάδα, την ελληνική επιστήμη και γενικότερα το ελληνικό πνεύμα στην Αμερική.
Η συμβολή του στην επιστημονική θεμελείωση της οδοντιατρικής γενικά αλλά και της γενικής Παθολογίας και βασικών επιστημών στην οδοντιατρική ειδικότερα είναι σημαντική και αξιοζήλευτη και έχει γίνει διεθνώς παραδεκτή.