Page 356 - dimkoutroumpas
P. 356
 Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο  ερμηνεία συνηγορεί και η αντίστοιχη απόδοση των όρων στην οποία προβαίνει ο Ρούφος ο Εφέσιος αναφέροντας ότι ὁλμίσκοι και φάτναι είναι οι κοιλότητες στις οποίες είναι σφηνωμένα τα δόντια 1477 . Ωστόσο, πιθανή είναι και η εκδοχή ως ολμίσκοι να υποδηλώνονται τα βοθρία των μασητικών επιφανειών των γομφίων και ως φάτνες, αυτά τα οποία και σήμερα ονομάζονται φατνία. Ο Γαληνός, σύγχρονος του Πολυδεύκη, αναφέρει ότι η πρόσφυση των δοντιών πραγματοποιείται στα φατνία, το όνομα των οποίων προέρχεται από τις φάτνες, τις ξύλινες κατασκευές μέσα στις οποίες τοποθετείται η τροφή των υποζυγίων. Τα φατνία είναι στην ουσία οστέινες κοιλότητες, οι οποίες υποδέχονται τις ρίζες των δοντιών και αποτελούν τμήμα των οστών των γνάθων 1478 . Συνεπώς τα δόντια συναρμόζονται στις κοιλότητες που δημιουργούν οι φατνιακές αποφύσεις 1479 . Η περιγραφή του δοντιού ολοκληρώνεται με τις σάρκες οι οποίες περιβάλλουν κάθε δόντι που γομφώνεται στα φατνία. Οι σάρκες οι οποίες περιβάλλουν εξωτερικά τα δόντια ονομάζονται οὖλα, ενώ οι εσωτερικές ἔνουλα. Τα σημεία επαφής δύο δοντιών αποκαλούνται ἁρμοί. Τα γομφωμένα στις γνάθους και εφαπτόμενα μεταξύ τους δόντια στοιχίζονται κατά τρόπο όπου αυτή η διάταξη των δοντιών αποκαλείται, όπως και σήμερα, οδοντικός φραγμός (καὶ σύμπας μὲν ὁ τῶν ὀδόντων στοῖχος φραγμὸς) 1480 . Ο οδοντικός φραγμός δεν περιέχει τον ίδιο αριθμό δοντιών στα δυο φύλα. Ο Πολυδεύκης φαίνεται να αποδέχεται τις απόψεις του Αριστοτέλη ότι οι άνδρες διαθέτουν περισσότερα δόντια από τις γυναίκες, όπως επίσης και ότι όσοι έχουν πιο πυκνά και συνεχόμενα δόντια είναι μακροβιότεροι από όσους έχουν αραιά δόντια. Ο Πολυδεύκης, προκειμένου να εντυπωσιάσει τον αναγνώστη του, παρεμβάλλει στο Ὀνομαστικόν μια τερπνή, κατά τον ίδιο, ιστορία σύμφωνα με την οποία ο Πύρρος (319 - 272 π.Χ) ο βασιλιάς της Ηπείρου και ένας από τους μεγαλύτερους αρχαίους στρατηλάτες είχε ιδιόμορφη οδοντοστοιχία, εφόσον την αποτελούσαν πυκνά δόντια που έδιναν την αίσθηση ότι πρόκειται για ένα ενιαίο οστό με επιφανειακές γραμμές τυπωμένες στο σχήμα των δοντιών 1481 . Ο Πολυδεύκης δεν παραλείπει να αναφερθεί επίσης σε οδοντικές ανωμαλίες και ασθένειες. Έτσι αναγνωρίζει ως πάθηση την οδοντοφυΐα, αλλά και την 1477 Ῥούφου, Περὶ ὀνομασίας τῶν τοῦ ἀνθρῶπου μορίων (140, 7 – 8 Daremberg-Ruelle). 1478 Γαληνοῦ, Περὶ χρείας τῶν ἐν ἀνθρώπου σώματι μορίων (ΙΙΙ. 872, 10 – 13 Kühn). 1479 Γαληνοῦ, Περὶ ὀστῶν τοῖς εἰσαγομένοις (ΙΙ. 754, 9 – 12 Kühn). 1480 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 112,20 – 113,2 Bethe). 1481 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 113,2 – 8 Bethe). 342
   351   352   353   354   355   356   357   358   359   360   361