Page 353 - dimkoutroumpas

 Οδοντιατρικοί όροι στο Ὀνομαστικόν του Ιουλίου Πολυδεύκη  εξαίρεση αποτελεί ο κροκόδειλος, στον οποίο, σύμφωνα με τις αντιλήψεις του συγγραφέα, η άνω σιαγόνα κινείται, ενώ η κάτω είναι πακτωμένη 1458 . Τα χείλη, τα οποία αποκαλούνται και μύλλα, ανάλογα με το μέγεθός τους διακρίνονται σε i) ἰσοχειλῆ όταν εμφανίζουν πλήρη ή φυσιολογική ανάπτυξη και ii) ἐπιχειλῆ στην περίπτωση κατά την οποία είναι μικρότερα του φυσιολογικού και με χαρακτηριστικό γνώρισμα την ανασήκωση του άνω χείλους 1459 . Η ανατομική περιγραφή των χειλέων συνεχίζεται με την παρουσίαση των εξωτερικών επιφανειών του προσώπου που σχετίζονται με αυτά. Έτσι η περιοχή του προσώπου η οποία περιλαμβάνει τα χείλη ονομάζεται κημός. Η κοιλότητα που σχηματίζει το άνω χείλος, δηλαδή η υπορρινική αύλακα, χαρακτηρίζεται ως φίλτρον, ενώ η αντίστοιχη κοιλότητα του κάτω χείλους χαρακτηρίζεται ως τύπος ή νύμφη: πρόκειται για το λακκάκι που βρίσκεται μεταξύ του κάτω χείλους και του πιγουνιού, το οποίο σήμερα ονομάζεται γενειοχειλική αύλακα. Μεταξύ της πρόσθιας και της οπίσθιας επιφάνειας του χείλους, υπάρχει το προχειλίδιον, δηλαδή το τμήμα του χείλους που προεξέχει, ενώ η συμβολή των χειλέων ονομάζεται προστόμιον. Τις περιοχές όπου τα χείλη συμβάλλουν με τις γνάθους ο Πολυδεύκης ονομάζει χαλινούς 1460 . Στη σύγχρονη ορολογία χαλινοί ονομάζονται οι λεπτές μεμβράνες που συνδέουν τα χείλη με τα ούλα. Τα δόντια, σύμφωνα με τον Πολυδεύκη, είναι τριάντα δύο. Ίσως σήμερα η αναφορά αυτή να μη μας προκαλεί κανένα ενδιαφέρον, αλλά το Ὀνομαστικόν είναι το μόνο μη ιατρικό σύγγραμμα της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας που αναφέρεται στον ακριβή αριθμό των δοντιών από τα οποία απαρτίζεται ο οδοντικός φραγμός. Ακόμα και στις ιατρικές πραγματείες η αναφορά αυτή είναι εξαιρετικά σπάνια δεδομένου ότι εντοπίζεται μόνο στην ψευδο-ιπποκρατική επιστολή Πρὸς Πτολεμαῖον βασιλέα περὶ κατασκευῆς ἀνθρώπου 1461 και σε ένα μόλις χωρίο του Περὶ χρείας τῶν ἐν ἀνθρώπου σώματι μορίων από ολόκληρη την Γαληνική Συλλογή 1462 . Στα υπόλοιπα κείμενα αρχαίας ιατρικής γραμματείας, ο αριθμός των δοντιών είτε προκύπτει από την επιμέρους άθροιση κατά την περιγραφή των δοντιών που απαρτίζουν τον οδοντικό φραγμό, όπως στην περίπτωση του Ρούφου του Εφέσιου 1463 , είτε δεν αναφέρεται συγκεκριμένος αριθμός. Η απουσία σαφούς 1458 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 111, 11 - 12 Bethe). 1459 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 111, 13 - 14 Bethe). 1460 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 111, 18 – 112,2 Bethe). 1461 [῾Ιπποκράτους], ῾Ιπποκράτους ἐπιστολὴ πρὸς Πτολεμαῖον βασιλέα περὶ κατασκευῆς ἀνθρώπου (287, 23 – 289,1 Ermenis). 1462 Γαληνοῦ, Περὶ χρείας τῶν ἐν ἀνθρώπου σώματι μορίων (ΙΙΙ. 868,18 – 869,2 Kühn). 1463 Ῥούφου, Περὶ ὀνομασίας τῶν τοῦ ἀνθρώπου μορίων (139,14 – 140,5 Daremberg-Ruelle). 339