Page 359 - dimkoutroumpas
P. 359
Οδοντιατρικοί όροι στο Ὀνομαστικόν του Ιουλίου Πολυδεύκη ελληνικής γραμματείας 1490 , παραθέτει σημαντικό αριθμό περιγραφών σχετικά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οδοντικού συστήματος σε διάφορα είδη ζώων 1491 . Υπό το πρίσμα αυτό είναι λογικό ο Πολυδεύκης να αντλεί πληροφορίες από τον Αριστοτέλη και το συγκεκριμένο έργο. Ο Πολυδεύκης είναι σαφέστατα επηρεασμένος από το αριστοτελικό σύγγραμμα και δανείζεται από αυτό συγκεκριμένα χωρία. Η πρώτη αναφορά στον αριστοτελικό έργο αφορά με την ονομασία των τρίτων γομφίων ως κραντήρων και την εμφάνισή τους σε ορισμένες περιπτώσεις και μετά από ογδοηκοστό έτος της ηλικίας του ανθρώπου 1492 . Το δεύτερο χωρίο αναφέρεται στις εσφαλμένες αντιλήψεις του Αριστοτέλη ότι τα δόντια στις γυναίκες είναι λιγότερα από των αντρών. Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη η επιβίωση, από τον 4 αι. π.Χ. που ο έδρασε ο Αριστοτέλης έως και τα μέσα του 2 αι. μ.Χ., της εσφαλμένης αντίληψης ου ότι οι γυναίκες έφεραν λιγότερα δόντια στον οδοντικό τους φραγμό. Αποτελεί ένα ακόμα δείγμα της αποδοχής της αυθεντίας του Αριστοτέλη. Ωστόσο, ο Πολυδεύκης δεν επεκτείνεται σε άλλα ζώα όπως ο Αριστοτέλης ο οποίος θεωρεί ότι το ίδιο ισχύει στα πρόβατα τις κατσίκες και τους χοίρους, μιας και το ζητούμενο του δευτέρου βιβλίου του Ὀνομαστικοῦ είναι η παρουσίαση των μελών του ανθρώπινου σώματος. Στο ίδιο χωρίο αναπαράγεται, επίσης, η εσφαλμένη αντίληψη του Αριστοτέλη για την αναλογική σχέση πυκνών δοντιών – μακροζωίας και αντίστροφα 1493 . Η τρίτη και τελευταία αναφορά σχετίζεται με την ονομασία της σταφυλής την οποία ο Αριστοτέλης αποκαλούσε και ως σταφυλοφόρον 1494 . Σε ό,τι αφορά τα αμιγώς ιατρικά έργα που χρησιμοποιεί ο Πολυδεύκης είναι χαρακτηριστική η απουσία αναφορών σε κείμενα της Ιπποκρατικής Συλλογής. Η παρατήρηση αυτή αφορά αποκλειστικά τα λήμματα για τα δόντια και όχι το σύνολο του δευτέρου κεφαλαίου του Ὀνομαστικοῦ όπου εντοπίζονται οι εννέα από τις περίπου δώδεκα αναφορές του έργου συνολικά στο όνομα του Κώου ιατρού. Πραγματικά είναι απορίας άξιο το γιατί ο Πολυδεύκης δεν αναφέρεται σε έργα της Ιπποκρατικής Συλλογής, όπως το Περὶ σαρκῶν, έργο στου οποίου τα κεφάλαια 12 και 13 μελετώνται κατά τρόπο συστηματικό τα δόντια και η φύση τους. Ενώ δηλαδή σε άλλα σημεία του δευτέρου κεφαλαίου αναφέρεται ο Ιπποκράτης σε συγκεκριμένα αποσπάσματα από έργα, όπως για παράδειγμα στο Περὶ τόπων τῶν 1490 Musitelli 1996:207-35. 1491 Guerini 1909: 62. 1492 Ἀριστοτέλους, Περὶ τὰ ζῷα ἱστορίαι (II. 501b 24 – 28). 1493 Ἀριστοτέλους, Περὶ τὰ ζῷα ἱστορίαι (II. 501b 20 – 24). 1494 Ἀριστοτέλους, Περὶ τὰ ζῷα ἱστορίαι (II. 493a 2 – 3). 345