Page 352 - dimkoutroumpas
P. 352
 Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο  σε άλλους λογίους διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων, όπως είναι ο Πολυδεύκης και ευρύτερα η πνευματική ελίτ της εποχής. Η ανατομία της στοματογναθικής περιοχής στο Ὀνομαστικόν ξεκινά με τις παρειές, οι οποίες ονομάζονται και μήλα. Βρίσκονται δεξιά και αριστερά από τη μύτη και κύρια αποστολή τους μαζί με τα βλέφαρα είναι η προστασία των οφθαλμών 1451 . Μετά τις παρειές έπονται τα χείλη, ενώ η ανατομική περιοχή που βρίσκεται εσωτερικά τους ονομάζεται στόμα. Το στόμα αποκαλούνταν και χάνος (ανοικτός χώρος – χάσμα) ως παράγωγο του ρήματος χαίνω. 1452 Το επάνω μέρος του στόματος λέγεται ουρανός ή υπερώα και καλύπτεται από δέρμα νευρώδες, το οποίο καλύπτει και νευρώνει την περιοχή της υπερώας, η οποία οριοθετείται από την εσωτερική πλευρά των δοντιών (και όχι τον άξονά τους) έως τις πλευρικές επιφάνειες των παρισθμίων. Ο Πολυδεύκης, ενώ αναφέρει το νευρώδες δέρμα, δεν κάνει καμία άλλη αναφορά στα νεύρα ή στη νεύρωση άλλων ανατομικών στοιχείων της περιοχής του στόματος και πολύ περισσότερο των δοντιών. Κατά την αρχαιότητα ο πρώτος που αναφέρεται στη νεύρωση των δοντιών είναι ο Γαληνός της Περγάμου 1453 . Η στοματική κοιλότητα σταματά στο φάρυγγα, ο οποίος λόγω της στενότητάς του ονομάζεται και ἰσθμός (στενή διάβαση). Στο βαθύτερο σημείο της υπερώας κρέμεται ο κίων ή κιονίς και από ορισμένους συγγραφείς αποκαλείται χόνδρος ή γαργαρεών. Όταν δε νοσήσει φλεγμαίνει και καλείται σταφυλὴ (η πάθηση) ή σταφυλοφόρος 1454 . Σε αυτό συνηγορεί και ο Ρούφος ο Εφέσιος ο οποίος στο έργο του Περὶ ὀνομασίας τῶν τοῦ ἀνθρώπου μορίων, το οποίο αποτελεί τη βασική πηγή των ανατομικών όρων του Ὀνομαστικοῦ 1455 , ονομάζει σταφυλὴ όχι το ανατομικό στοιχείο, αλλά την πάθηση 1456 . Σήμερα έχει επικρατήσει το αντίθετο, αφού ως σταφυλή ορίζεται μόνο το ανατομικό στοιχείο και όχι η πάθηση. Τα χείλη αποτελούν τις πύλες εισόδου στο στόμα και αποκαλούνται από τον Όμηρο ἕρκος ὀδόντων 1457 , δηλαδή φράχτης των δοντιών. Διακρίνονται στο άνω και στο κάτω χείλος κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον οποίο διακρίνονται οι σιαγόνες σε άνω και κάτω σιαγόνα. Εν προκειμένω οι άνω σιαγόνες σε όλα τα ζώα είναι ακίνητες, ενώ η κάτω κινείται ώστε να επεξεργάζεται την τροφή. Μοναδική 1451 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 110, 11 -19 Bethe). 1452 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 114, 1 -5 Bethe). 1453 Koutroumpas & Kolechi – Kounari 2012:39-51. 1454 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 114, 14 – 115,5 Bethe). 1455 Dye et al. 1991: 84–90. 1456 Ῥούφου, Περὶ ὀνομασίας τῶν τοῦ ἀνθρώπου μορίων (141, 3 – 6 Daremberg-Ruelle). 1457 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IΙ. 150, 13 -152,9 Bethe). 338
   347   348   349   350   351   352   353   354   355   356   357