Page 349 - dimkoutroumpas

 Οδοντιατρικοί όροι στο Ὀνομαστικόν του Ιουλίου Πολυδεύκη  i) όμοιων ονομάτων π.χ. ᾿Απὸ δ̉ ἰατρικῆς ἰατρός ἰατρεία, ἴασις, ἰάσασθαι ἐξιάσασθαι, ἰώμενος, ἰάσιμος ἀνίατος, ἰάματα· καὶ ὁ μισθὸς ἰατρεῖα, καὶ τὸ ἐργαστήριον ἰατρεῖον 1433 ... ii) συναφών πραγμάτων π.χ. καὶ ἐργαλεῖα μὲν ἰατρῶν σμίλη, ψαλίς, τομεύς, ὠτογλυφίς, μήλη, ὑπογραφίς, βελόνη, ξυστήρ, ὀδοντοξέστης, ὀδοντάγρα, εὐδίαιον 1434 ... Ως προς τη δομή του έργου, παρατηρούμε ότι σε κάθε ένα από τα δέκα βιβλία, στα οποία υποδιαιρείται το διασωθέν κείμενο του Ὀνομαστικοῦ, υπάρχει ως εισαγωγή μια σύντομη αφιερωματική επιστολή του Πολυδεύκη προς τον Κόμμοδο. Τα περιεχόμενα του κάθε βιβλίου ποικίλουν, ωστόσο σε αδρές γραμμές και με τη σύγχρονη επιστημονική αντίληψη μπορούμε να θεωρήσουμε ότι τα βιβλία 1,3,8, και 9 αναφέρονται σε όρους και ονόματα των θεωρητικών επιστημών και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, λήμματα: θεολογικά (1), περί γένους και συγγενείας (2), δικαστικά (8), πόλεων (9). Απεναντίας στο 2 και 4 βιβλίο ο ο παρατίθεται η ονοματολογία των θετικών επιστημών, όπως για παράδειγμα: τα μέρη του ανθρώπου (2), αστρονομία, γεωμετρία, αριθμητική, μετρολογία, ιατρική, αλλά και ονόματα σχετικά με την ποίηση, τη μουσική, το χορό και το θέατρο (4). Αξίζει να αναφερθεί ότι το πιο καλά μελετημένο τμήμα του Ὀνομαστικοῦ είναι οι αναφορές στο θέατρο και τη σκηνογραφία. Ο Πολυδεύκης αναφέρει ότι στο κλασικό θέατρο υπήρχαν 76 τύποι προσωπείων. Απ’ αυτά 28 χρησιμοποιούνταν στην τραγωδία, 4 στο σατυρικό δράμα και 44 στην κωμωδία 1435 . Σε κάθε ένα βιβλίο ξεχωριστά καταγράφονται ονόματα, συνώνυμα και παράγωγα, τα οποία είναι συναφή με το θέμα πραγμάτευσης. Έτσι για παράδειγμα στο 4 βιβλίο, μετά τα συνώνυμα και παράγωγα του λήμματος ἰατρική ακολουθούν ο τα συνώνυμα και παράγωγα λημμάτων που σχετίζονται με την ιατρική, όπως θεραπεύειν, νοσηλεία, ὑγίεια, φαρμακεία. Ακολουθούν τα ονόματα των νοσημάτων, ενώ το βιβλίο ολοκληρώνεται με ομώνυμα, συνώνυμα και παράγωγα του λήμματος μαῖα 1436 . 1433 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IV. 253, 19 -21 Bethe). 1434 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IV. 254, 24 -26 Bethe). 1435 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IV. 241,6 – 246,25 Bethe). 1436 Ἰουλίου Πολυδεύκους, Ὀνομαστικόν (IV. 253, 19 -262,27 Bethe). 335