Page 261 - dimkoutroumpas
P. 261
 Η εξαγωγή δοντιών στον Αρχαίο Κόσμο  αίμα σαύρας και πλασθούν μαζί είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται να εξαχθεί το δόντι χωρίς οδοντάγρα, όπως υπερηφανεύεται ο συγγραφέας της ψευδογαληνικής πραγματείας Περὶ εὐπορίστων 1160 . Ωστόσο είναι αξιοπερίεργο ότι, ενώ η προαναφερθείσα μέθοδος αποτελούσε την κυριότερη πρακτική για την εξαγωγή των δοντιών, δεν εξελίχθηκε καθόλου μετά την εποχή του Γαληνού. Παρατηρείται, δηλαδή, η ύπαρξη μιας σειράς συνταγών σύνθετων φαρμάκων που εμπεριέχουν ανόργανα συστατικά όπως υδρόθειο, θειάφι, ή φυτικά αποστάγματα, όπως τιθύμαλλος ή χάλβανη τα οποία υποτίθεται ότι λειτουργούσαν ως εκριζωτικά των δοντιών. Είναι ξεκάθαρο ότι η επινόηση και η σύνθεση τέτοιων συνταγών σταματά στην εποχή του Γαληνού. Ήδη ο ίδιος αρκείται στην αναπαραγωγή συνταγών που προέρχονται από προγενέστερους φαρμακολόγους, όπως για παράδειγμα από τον Διοσκουρίδη, τον Αρχιγένη και άλλους, χωρίς να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα να αναπτύξει νέες. Αυτή η πρακτική συνεχίζεται τους επόμενους αιώνες με αμείωτη ένταση: σταματά η ανακάλυψη νέων φαρμάκων που θα προσφέρουν ανακούφιση στο οδοντικό άλγος και περιορίζονται στην απλή αντιγραφή από παλαιότερες φαρμακολογικές πραγματείες, φαρμάκων που συμβάλλουν στην εξαγωγή των δοντιών. Τόσο στον Ορειβάσιο όσο και στον Παύλο τον Αιγινήτη δεν σώζονται παρά ελάχιστες τέτοιες συνταγές, ενώ στην περίπτωση του Αέτιου μεταφέρονται αυτολεξεί στον 6 αι. μ.Χ. εκριζωτικά σκευάσματα που παρατίθενται τον 2 αι. μ.Χ. ο ο από τον Γαληνό, χωρίς καμιά απολύτως αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους. Γενικά ο Αέτιος δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αναπαράγει εκριζωτικές των οδόντων φαρμακευτικές συνταγές από τον Απολλώνιο Μυν (άκμασε περί το 30 μ.Χ.), τον Διοσκουρίδη και τον Γαληνό. Είναι χαρακτηριστική η κατά λέξη μεταφορά, από το έργο του Γαληνού Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους, των σύνθετων φαρμάκων τα οποία χρησιμοποιούνται για την εξαγωγή δοντιών και τα προτείνει ο Αέτιος. Γράφει, λοιπόν, ο Γαληνός: εἰ δὲ μηδ᾽ οὕτως ὑπακούει καὶ δόξειεν ἀρθῆναι τὸν ὀδόντα, ἀπόνως ἀρθείη φαρμάκῳ συμφωνοῦντι λίαν τῷδε. πύρεθρον δριμυτάτῳ ὄξει ἐφ᾽ ἡμέρας μ′. ταριχεύσας τρῖψον καὶ ἀπόθου. ἐπὶ δὲ τῆς χρείας τοὺς λοιποὺς κηρώσας καὶ ἀσφαλισάμενος αὐτόν τε τὸν ἀλγοῦντα περικαθάρας περίπλασον τῷ φαρμάκῳ,                                                              1160 Γαληνοῦ, Περὶ εὐπορίστων (XIV. 430, 7- 9 Kühn). 247  
   256   257   258   259   260   261   262   263   264   265   266