Page 55 - dimkoutroumpas

 ∆ιοκλής ο Καρύστιος  τις ρίζες του. Έτσι, με την απομάκρυνση από τον οργανισμό του πάσχοντος φλέγματος, μέσω του καθαρτικού Κνιδίου κόκκου εμποδίζεται η περαιτέρω καταστροφή του δοντιού. Από τα περιγραφέντα συστατικά της εν λόγω φαρμακευτικής συνταγής του Διοκλέους για την αντιμετώπιση του οδοντικού πόνου το μόνο «αταίριαστο» είναι το όπιο. Ίσως το μόνο συστατικό το οποίο στην πραγματικότητα λειτουργεί ως αναλγητικό χάρη στα αλκαλοειδή που περιέχει 183 και εν τέλει αντιμετωπίζει το άλγος. Πράγματι πρόκειται για ένα μη αναμενόμενο συστατικό με βάση την ιπποκρατική διδασκαλία, υπό την έννοια ότι πρόκειται για χυμό ο οποίος παρασκευάζεται από ένα είδος παπαρούνας. Όλα τα είδη της παπαρούνας εμφανίζουν ψυκτικές ιδιότητες 184 και το όπιο ως παράγωγο της παπαρούνας ανήκει στα ψύχοντα φάρμακα 185 . Οι ψυκτικές ιδιότητες της παπαρούνας, αλλά και του μανδραγόρα, του κωνείου και του υοσκυάμου προκύπτουν από την ικανότητα να ναρκώνουν και να νεκρώνουν 186 . Η ζωή συνδέεται με την έμφυτη θερμότητα, πηγή της οποίας είναι η καρδιά, ενώ, αν πάψει να υφίσταται το σώμα παγώνει και νεκρώνεται. Κοινό στοιχείο όλων των ψυχρών ουσιών οι οποίες αναφέρθηκαν, αλλά και των δηλητηρίων γενικά είναι ότι, όταν αλλοιώσουν τον οργανισμό σε υπέρμετρο βαθμό, θα επέλθει ο θάνατος με την απώλεια της έμφυτης θερμότητας και το πάγωμα στου σώματος 187 . Σαφής απάντηση δεν μπορεί να υπάρξει ως προς την επιλογή ενός υπέρμετρα ψυχρού συστατικού για την αντιμετώπιση μιας παθολογικής κατάστασης σε τμήμα του σώματος, το δόντι, για το οποίο το ψυχρό θεωρείται εχθρικό. Μια πιο πιθανή εξήγηση δίδεται από τον Γαληνό ο οποίος ζητά να αναμιγνύεται με φάρμακα τα οποία αμβλύνουν την ισχύ της ψύξης που επιφέρει 188 . Η ποσότητα του οπίου με τις αναμφισβήτητες αναλγητικές ιδιότητες θα μπορούσε ποσοτικά να θεωρηθεί σχετικά μικρή, μόλις το 1/6, κι έτσι τα υπόλοιπα θερμά αμβλύνουν την ψυχρή κράση του οπίου. Αν και ο Γαληνός αποδίδει στον Διοκλή της Καρύστου μόνο μια φαρμακευτική συνταγή για τα δόντια δέκα αιώνες αργότερα ο Νεόφυτος Προδρομηνός θεωρεί ότι ο Διοκλής είναι ο συγγραφέας εκτός της ανωτέρω ακόμα 183 Samuelsson 2004:379 – 389. 184 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙV. 219, 2 Wellmann). 185 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙ. 605, 1– 4 Kühn). 186 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙ. 751, 16 – 752,3 Kühn). 187 Κουτρούμπας 2010: 65-66 & 131-132. 188 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 73, 17 – 18 Kühn). 41