Page 58 - dimkoutroumpas
P. 58
 Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο   αναφορά από τον Γαληνό σε κάποιο άλλο ιατρό και κυρίως ότι το δεύτερο σύνθετο φάρμακο περιέχει όπως και στη γνήσια φαρμακευτική συνταγή του Διοκλέους τα συστατικά: χαλβάνη, πιπέρι και όπιο να οδήγησε τον Προδρομηνό στην υπόθεση ότι πρόκειται για φαρμακευτική συνταγή του Διοκλέους και τελικά να την απέδωσε στον τελευταίο. Εξετάζοντας το δεύτερο σύνθετο φάρμακο του Διοκλέους παρατηρούμε ότι στην πραγματεία του Προδρομηνού υπάρχει λάθος αντιγραφής καθώς απουσιάζει η φράση «ἢ ὄπιον μετὰ χαλβάνης» και η οποία εντοπίζεται στο πρωτότυπο κείμενο της φαρμακολογικής πραγματείας του Γαληνού. Ωστόσο αν θεωρήσουμε ότι οι επόμενες δύο φαρμακευτικές συνταγές, τις ο οποίες ο Προδρομηνός αποδίδει στον Διοκλή είναι αυθεντικές (γεγονός καθόλου απίθανο μιας και αρκετά επιμέρους συστατικά είναι παρεμφερή ή τα ίδια), τότε θα πρέπει να εξετάσουμε τις φαρμακευτικές ιδιότητες που διαθέτουν ως απλά φάρμακα. Από τη μελέτη των συστατικών του δεύτερου σύνθετου φαρμάκου παρατηρούμε ότι εμφανίζουν θερμαντικές ιδιότητες και ως φαρμακοθεραπεία βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με την ιπποκρατική διδασκαλία. Το πλέον εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι όλα σχεδόν τα συστατικά, με εξαίρεση το πιπέρι ενδείκνυται στην αντιμετώπιση του οδοντικού άλγους. Ήδη έχει αναφερθεί ότι η χαλβάνη και το πιπέρι εμφανίζουν θερμαντικές ιδιότητες με την πρώτη να αντιμετωπίζει και τον οδοντικό πόνο. Όμοια, το σίλφιο εμφανίζει θερμαντικές ιδιότητες και επίσης συνιστάται για την αντιμετώπιση του πονόδοντου 194 . Το ίδιο ισχύει και για τον οποπάνακα ο οποίος διαθέτει θερμαντικές ιδιότητες κι ανακουφίζει τον πονόδοντο 195 . Η τρίτη και τελευταία φαρμακευτική συνταγή αποτελεί μια άκρως ενδιαφέρουσα περίπτωση. Πρόκειται ένα σύνθετο φάρμακο, τα απλά συστατικά του οποίου είναι αποκλειστικά μεταλλεύματα. Πρώτο συστατικό είναι το σῶρι. Αν και είναι δύσκολο να ταυτιστεί ακριβώς 196 , εντούτοις πιστεύεται ότι πρόκειται για κάποιο είδος θειικού σιδήρου 197 . Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη έχει τις ίδιες ιδιότητες με τη χαλκίτιδα, δηλαδή διαθέτει στυπτικές και θερμαντικές δυνάμεις 198 . Όμοια ως απλό φάρμακο το σώρι στο Περὶ ὕλης ἰατρικῆς διαθέτει την ικανότητα να                                                              194 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 94, 1 – 97,6 Wellmann). 195 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 61,3 – 63,17 Wellmann). 196 Τσάϊμου 2007: 173. 197 Van der Eijk Ph. 2001: 245. 198 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (V. 69, 17 Wellmann). 44  
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63