Page 60 - dimkoutroumpas
P. 60
Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο διδασκαλία, όπου το ψυχρό είναι εχθρικό και το θερμό ωφέλιμο για τα δόντια. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα συστατικά κάθε σύνθετου φαρμάκου επιβεβαιώνουν το θεμελιώδες αξίωμα της ιπποκρατικής οδοντιατρικής διδαχής και το οποίο παραμένει αναλλοίωτο από την εποχή του Ιπποκράτη και του Διοκλέους έως τον Γαληνό και τον Προδρομηνό. Όμως, ο Διοκλής δεν θα χαρακτηριζόταν ως «ο νεότερος Ιπποκράτης» αν έμενε αυστηρά προσκολλημένος στο ιπποκρατικό δόγμα και δεν το επέκτεινε. Υπάρχουν ενδείξεις ότι, ακόμα και στην οδοντιατρική, ο Διοκλής έβαλε τη σφραγίδα του στην υγιεινή του στόματος, τον τομέα ο οποίος απασχολεί ελάχιστα τα κείμενα της Ιπποκρατικής Συλλογής. Οι πληροφορίες μας προέρχονται από το σύγγραμμα του Ορειβασίου Ἰατρικαὶ Συναγωγαί. Σε αυτό ο Ορειβάσιος παραθέτει ένα απόσπασμα από το έργο του Διοκλέους με τίτλο ῾Υγιεινὴ δίαιτα. ᾿Εκ τῶν Διοκλέους. ῾Υγιεινὴ δίαιτα. […] τὰ δ᾽ οὖλα πρὸς τοὺς ὀδόντας [δὲ] καὶ τοὺς ὀδόντας ἢ οὕτως ἂν τοῖς δακτύλοις αὐτοῖς <ἢ> γλήχωνος τετριμμένης ὁμοῦ λείας παρατρίβειν, καὶ ἐντὸς καὶ ἐκτός, καὶ ἀποσμᾶν τὰ προσκαθήμενα αὐτοῖς ἀπὸ τῶν σιτίων… 206 [Τρίψτε τα ούλα προς τα δόντια και τα δόντια ή με τα δάκτυλα (ή) με φλισκούνι τριμμένο για πιο λεία επιφάνεια, και μέσα και έξω, και καθαρίστε τα υπολείμματα των τροφών που είναι προσκολλημένα σε αυτά.] Ακόμα κι αυτό το μικρό χωρίο είναι αρκετό για να καταδείξει το ταλέντο και την ευφυΐα του Διοκλέους. Ολόκληρη η Ιπποκρατική Συλλογή ως ένα σύνολο περίπου 60 ιατρικών πραγματειών δεν περιέχει ουσιαστικά καμία αναφορά στην υγιεινή των δοντιών, ενώ στον Διοκλή, παρ’ ότι δεν έχουν σωθεί παρά ελάχιστες πληροφορίες από το έργο του, βρίσκουμε ουσιαστικά την πρώτη αναφορά στοματικής υγιεινής. Αποτελούν πραγματικά μεγάλη απώλεια τα έργα του Διοκλέους, αφού έστω κι από τα διαθέσιμα ψήγματα αυτών είναι εμφανής μια διαφορετική και πιο προηγμένη προσέγγιση της οδοντιατρικής πράξης σε σχέση με τα κείμενα της Ιπποκρατικής Συλλογής. Το φαρμακολογικό έργο του Διοκλέους θα πρέπει να θεωρηθεί ότι συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάπτυξη της οδοντιατρικής τέχνης, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για την ύπαρξη ιπποκρατικού φαρμακολογικού έργου το οποίο θα περιείχε και τμήμα για τις παθήσεις των 206 Ὀρειβασίου, Ἰατρικαὶ Συναγωγαί (CMG VI 2,2, τομ. 4, 141,10 – 146,4 Raeder). 46