Page 43 - dimkoutroumpas
P. 43
Αριστοτέλης τα δόντια είναι τα μόνα από τα οστά τα οποία διαθέτουν την ικανότητα να αναπτύσσονται σε μήκος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Αυτή η θεώρηση σχετίζεται με τη διαπίστωση της συνεχούς ανατολής των δοντιών μέχρι να βρουν τον ανταγωνιστή τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις ζώων, όπως τα κουνέλια, τα δόντια αυξάνονται συνεχώς και για να διατηρούνται σε μέγεθος που εξυπηρετεί την επιβίωσή τους πρέπει να τρίβονται. Ως αιτία της αύξησης αναγνωρίζεται από τον Αριστοτέλη η προσπάθεια εκτέλεσης του έργου τους. Κατά τη διάρκεια της χρήσης τους τρίβονται και φθείρονται. Αντιστάθμισμα της απώλειας οδοντικής ουσίας είναι τα δόντια να συνεχίζουν να αυξάνονται ώστε να παραμένουν λειτουργικά 129 . Πρόκειται για μια θεώρηση την οποία ασπάζεται πλήρως και ο Γαληνός και την εγκολπώνει στο δικό του ιατρικό οικοδόμημα. Οδοντοφυΐα Η οδοντοφυΐα αποτελεί μια διαδικασία τριών φάσεων, διακριτών μεταξύ τους. Αρχικά πραγματοποιείται η ανατολή των νεογιλών δοντιών. Ακολουθεί η απόπτωση και η αντικατάστασή τους από τους μόνιμους τομείς, κυνόδοντες και προγόμφιους. Παράλληλα με την ανατολή των μόνιμων γομφίων ο μόνιμος οδοντικός φραγμός συμπληρώνεται. Κατά τον Αριστοτέλη, ο άνθρωπος αποβάλλει τα πρόσθια δόντια, αλλά τους γομφίους δεν τους αλλάζει όπως και κανένα άλλο ζώο 130 . Κατά την πρώτη φάση ο Αριστοτέλης εντοπίζει μερικά χαρακτηριστικά τα οποία εμφανίζονται σχεδόν καθολικά, οι όποιες διαφοροποιήσεις αποτελούν ακραίες παρὰ φύσιν εξαιρέσεις: α) ο άνθρωπος σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ζώα γεννιέται χωρίς δόντια 131 και β) η ανατολή των πρώτων δοντιών γίνεται στην ηλικία των επτά μηνών. Μάλιστα οἱ πρόσθιοι, δηλαδή οι τομείς, είναι τα δόντια με τα οποία ξεκινά η οδοντοφυΐα 132 . Η δεύτερη φάση ξεκινά με την απόπτωση των νεογιλών δοντιών. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η απόπτωση δεν είναι απόλυτα προσδιορισμένη χρονικά: για κάποια ζώα συμβαίνει στην ηλικία των επτά ετών ενώ για ορισμένα άλλα διαφέρει. Ενδεχομένως ο άνθρωπος να υπάγεται στην κατηγορία των ζώων, τα οποία αποβάλλουν τη νεογιλή οδοντοφυΐα στα επτά, ωστόσο δεν διευκρινίζεται 133 . 129 Ἀριστοτέλους, Περὶ ζῴων γενέσεως, (745a , 23 – 31). 130 Ἀριστοτέλους, Περὶ ζῴων ἱστορίαι, (501 b, 1 – 5). 131 Ἀριστοτέλους, Περὶ ζῴων γενέσεως, (745b, 9 – 15). 132 Ἀριστοτέλους, Περὶ ζῴων ἱστορίαι, (587b, 13 – 17). 133 Ἀριστοτέλους, Μετὰ τὰ Φυσικά, (1093a, 14 – 15). 29