Page 151 - dimkoutroumpas
P. 151
ΤΙΒΕΡΙΟΣ ΚΛΑΥΔΙΟΣ ΜΕΝΕΚΡΑΤΗΣ Ο Μενεκράτης ήταν ιατρός ο οποίος έδρασε στις αρχές του 1 αι. μ.Χ. ου Πληροφορίες για τον βίο του αντλούμε από επιτάφια επιγραφή, η οποία βρέθηκε κατά μήκος της Via Ostiensis κοντά στη Ρώμη. Σύμφωνα με αυτή υπήρξε αυτοκρατορικός ιατρός (αρχίατρος), πιθανότατα των καισάρων Τιβέριου και Κλαύδιου. Από την ίδια επιγραφή προκύπτει ότι υπήρξε συγγραφέας 156 ιατρικών έργων. Για τη συνεισφορά του στην ιατρική οι σύγχρονοί του αποφάσισαν με ψήφισμα την κατασκευή ηρώου το οποίο έφερε την εν λόγω επιγραφή 619 . Ο Τιβέριος Κλαύδιος Μενεκράτης πρέπει να ταυτίζεται με τον Μενεκράτη ο οποίος αναφέρεται από τον Γαληνό. Σύμφωνα με το γαληνικό έργο Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους ο Μενεκράτης είχε συγγράψει βιβλίο ἀρίστων φαρμάκων, τα περισσότερα από τα οποία τα είχε εφεύρει ο ίδιος, και φαίνεται να τον τοποθετεί χρονικά μετά τον Ανδρόμαχο και ως σύγχρονο με τον Αντώνιο Μούσα 620 . Είναι πιθανό ο τίτλος του βιβλίου να ήταν αὐτοκράτωρ ὁλογράμματος ἀξιολόγων φαρμάκων 621 . Ο Γαληνός δικαιολόγησε τον τίτλο του έργου του Μενεκράτη ως εξής: αὐτοκράτωρ προς τιμήν του αυτοκράτορα στον οποίο αποδίδεται το έργο και ὁλογράμματος διότι έγραφε αναλυτικά, χωρίς σύμβολα και συντμήσεις όλες τις συλλαβές, τους αριθμούς και τα συστατικά. Ο λόγος για τον οποίο έγραφε αναλυτικά και ολογράφως τα πάντα στις φαρμακευτικές συνταγές του ήταν διότι είχε παρατηρήσει συχνά στα φαρμακολογικά βιβλία που χρησιμοποιούσαν συντμήσεις και σύμβολα ώστε γίνονταν λάθη στη μεταγραφή των συνταγών όχι μόνο ακούσια αλλά και εσκεμμένα, ώστε να αλλοιώνονται τελικά οι συνταγές. Τέλος σε αυτό το βιβλίο μεταξύ άλλων περιγράφονταν ένα θεραπευτικό φάρμακο με την ονομασία διὰ χυλῶν ἔμπλαστρον, η πατρότητα του οποίου αποδίδεται στον Μενεκράτη 622 . Σε ό,τι αφορά τα οδοντιατρικά ζητήματα έχει διασωθεί μόνο μια φαρμακευτική συνταγή για στοματικές παθήσεις διαμέσου του Γαληνού: 619 Samama 2003: 510. 620 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 989, 4 – 11 Kühn). 621 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ γένη (XIΙΙ. 502, 18 – 503, 1 Kühn). 622 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ γένη (XIΙΙ. 995, 2 – 996, 2 Kühn).