Page 153 - dimkoutroumpas

 Τιβέριος Κλαύδιος Μενεκράτης  Η ερείκη είναι το φυτό ρείκι ή καλλούνα. Κατά τον Διοσκουρίδη, δεν διαθέτει ιδιαίτερες φαρμακευτικές ιδιότητες για παθήσεις της στοματικής κοιλότητας 632 . Ωστόσο, κατά τον Γαληνό, διαθέτει διαφορητική δύναμη, δηλαδή διαλυτική δύναμη κυρίως των φλεγμονών. Ο Γαληνός συνιστά την προσθήκη απλών φαρμάκων τα οποία διαθέτουν διαφορητικές – διαλυτικές ικανότητες των φλεγμονών ως συστατικών σε φαρμακευτικές συνταγές κατά στοματικών παθήσεων 633 . Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι αποκλειστικά και μόνο στα στοματικά φάρμακα χρησιμοποιούνται συστηματικά επιμέρους συστατικά με διαφορητικές φαρμακευτικές ιδιότητες 634 , καθώς καλούνται να διαλύσουν φλεγμονές οι οποίες αναπτύσσονται στον βλεννογόνο. Απεναντίας η έννοια της διαφόρησης ως φαρμακευτικής ιδιότητας των οδοντικών φαρμάκων δεν απαντάται σε οδοντικές παθήσεις εφόσον στην αρχαία ελληνική ιατρική σκέψη τα δόντια ανήκουν στην κατηγορία των οστών και ένεκα της λιθώδους δομής τους δεν αναπτύσσουν φλεγμονές. Το μαλάβαθρο είναι αρωματικό φύλλο ινδικής προελεύσεως το οποίο ονομάζεται και φύλλον Ἰνδικόν · πιθανώς πρόκειται για το Cinnamomum tamala. Ως προς τις θεραπευτικές ιδιότητές του, χρησιμοποιείται ως διουρητικό και για τη θεραπεία των οφθαλμικών φλεγμονών. Ο Διοσκουρίδης και ο Γαληνός θεωρούν ότι διαθέτει παρόμοια δραστικότητα με της νάρδου 635,636 . Το επόμενο συστατικό είναι η νάδρος. Είναι όντως περίεργη η χρήση του στην ίδια συνταγή κατά την οποία χρησιμοποιείται το μαλάβαθρο με τις ίδιες σχεδόν ιδιότητες. Αποτελεί πρωτοτυπία του Μενεκράτη να προσθέτει δύο συστατικά με τις ίδιες ιδιότητες· δεν είναι και η μοναδική περίπτωση καθώς προσθέτει άνθη άγριας ροδιάς και άνθη τριανταφυλλιάς. Η νάρδος είναι στυπτικό και θερμαντικό απλό φάρμακο και η χρήση της ενδείκνυται σε παθήσεις της καρδιάς και της σπλαχνικής κοιλότητας 637 . Με τον όρο στρόβυλοι εννοούνται οι πιτύινοι κῶνοι, δηλαδή οι «κουκουνάρες» του πεύκου. Η εφαρμογή του δεν προσφέρεται για καμία στοματική πάθηση και μάλλον είναι προβληματική όπως του μαλαβάθρου και της ινδικής νάρδου από άποψη 632 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 82, 22 – 26 Wellmann). 633 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 924, 15 – 925, 3 Kühn). 634 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 925, 13 – 16 Kühn). 635 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 16,12 – 17,6 Wellmann). 636 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 66, 15 – 16 Kühn). 637 Βλ. Αριστοκλής σελ. 84. 139