Page 146 - dimkoutroumpas
P. 146
Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο πυώδη υγρά μέσα στο στόμα. Επομένως είναι αδύνατο να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα για την ιδιαίτερη φύση του στοματολογικού προβλήματος που αντιμετωπίζει, παραδείγματος χάριν, ο ζωμός της μένουλας. Σε ό,τι αφορά της άφθες εντοπίζεται ένας υπολογίσιμος αριθμός φαρμακοθεραπειών και στα δύο έργα. Στο Περὶ ὕλης ἰατρικῆς το πιο κοινό φάρμακο που προτείνεται είναι το βούτυρο, το οποίο αναμεμειγμένο με μέλι ενδείκνυται και για τις άφθες εκτός από την αντιμετώπιση των ερεθισμών των ούλων στα παιδιά κατά τη διάρκεια της οδοντοφυΐας 597 . Όμοια δράση εμφανίζουν εναντίον των αφθών: το δένδρο κύπρος 598 χάρη στη στυπτική του δράση, ο τρίβολος, η άγρια σταφίδα και η στυπτηρία, τα οποία έχουν ήδη αναφερθεί, αλλά και το ομφάκιον και η βάτος. Η τελευταία χάρη στις στυπτικές ιδιότητες που διαθέτει, χορηγείται τόσο για τη θεραπεία των αφθών όσο και για την ενδυνάμωση των ούλων ([βάτος] κρατύνει δὲ καὶ οὖλα καὶ ἄφθας ὑγιάζει διαμασωμένων τῶν φύλλων) 599 . Παρομοίως το ομφάκιον είναι χυμός από άγουρο ψίθιο σταφύλι, το οποίο δεν μπορεί να ταυτοποιηθεί με τις σημερινές ποικιλίες αμπέλων. Όταν αναμειγνύεται με μέλι ή γλυκό κρασί είναι δραστικό για μεγάλη κατηγορία παθήσεων. Εκτός από τις άφθες αντιμετωπίζει την πυόρροια των ούλων και φλεγμονές των αμυγδαλών 600 . Βέβαια η πλέον γνωστή φαρμακευτική ουσία για τη θεραπεία των αφθών είναι ο ὀρίγανος, δηλαδή η ρίγανη. Αποτελεί εὐπόριστον φάρμακον καθώς είναι ένα απλό φάρμακο του οποίου τόσο η προμήθεια όσο και η παρασκευή είναι εύκολη, ενώ ακόμη και σήμερα δεν λείπει από καμία οικία. Αν και διαθέτει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, το πλέον εκπληκτικό στοιχείο είναι ότι η οδοστοματολογική της δράση επιβιώνει μέχρι και σήμερα με τις ίδιες σχεδόν ενδείξεις σε όλα τα βοτανολόγια λαϊκής ιατρικής. Σχετικά με τις άφθες ο Διοσκουρίδης προτείνει τη χρήση χυλού από φρεσκοκομμένη (χλωρή) ρίγανη 601 . Στον αντίποδα, στο νόθο έργο Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων ο Διοσκουρίδης ασχολείται ταυτόχρονα με τὰς ἄφθας καὶ τὰς νομὰς, δηλαδή με τις άφθες και τις γαγγραινώδεις φλεγμονές του βλεννογόνου του στόματος στο κεφάλαιο 78 της έκδοσης Wellmann, ενώ η καταγραφή φαρμάκων εναντίον των ἐν τῷ στόματι σηπεδόνων (στοματική σήψη) πραγματοποιείται στο κεφάλαιο 79 της ίδιας έκδοσης. Δυστυχώς ο Διοσκουρίδης είναι ιδιαιτέρως φειδωλός στην παρουσίαση της κλινικής 597 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 147, 2 - 4 Wellmann). 598 Το δένδρο κύπρος δεν μπορεί σήμερα να ταυτοποιηθεί με συγκεκριμένο δένδρο. Ωστόσο τα άνθη του χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή του μύρου κύπρινον. 599 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙV. 197, 1 - 2 Wellmann). 600 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (V. 5, 4 - 5 Wellmann). 601 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 38, 7 - 8 Wellmann). 132