Page 227 - dimkoutroumpas
P. 227
Η Οδοντιατρική στον Γαληνό κλάδους νεύρων στους γομφίους, ενώ στα υπόλοιπα δόντια και τα ούλα μικρές και λεπτές αποσχίσεις. Ο γναθιαίος πόρος διαπερνά και την περιοχή της σύμφυσης των δύο τμημάτων από τα οποία υπέθετε ότι απαρτίζεται η κάτω γνάθος. Στην άνω δε γνάθο, ακολουθώντας παρεμφερή πορεία, τα νεύρα φθάνουν πίσω από το μήλο της παρειάς και από εκεί στους γομφίους και στα ούλα της, δίδοντας μεγάλους και λεπτούς κλάδους αντίστοιχα 1013 . Κατ’ αυτόν τον τρόπο τόσο τα ούλα όσο και τα δόντια και ο βλεννογόνος γύρω από αυτά έχουν αίσθηση 1014 . Ο Γαληνός πιστεύει ότι τα δόντια είναι τα μόνα από τα οστά που διαθέτουν νεύρα, διότι είναι γυμνά μέσα στη στοματική κοιλότητα. Λόγω της ιδιαίτερης αποστολής τους να μετέχουν στη διαδικασία της μάσησης των τροφών τα δόντια είναι υποχρεωμένα να κόβουν, να διασπούν, να υπόκεινται σε διαβρώσεις και αλλοιώσεις, όπως επίσης να εκτίθενται έντονα στο θερμό και το ψυχρό. Τα δόντια διαθέτουν αίσθηση, ώστε χάρη στο αίσθημα του πόνου να αντιλαμβάνεται το ζώο τον επερχόμενο κίνδυνο της ακεραιότητας των δοντιών και των λοιπών μερών της στοματικής κοιλότητας και να αντιδρά για να τα προστατεύσει. Επίσης, τα δόντια, ένεκα της νεύρωσής τους διαθέτουν αισθητήριο και προορίζονται μαζί με τη γλώσσα για την αντίληψη των γεύσεων 1015 . Για αυτό, λοιπόν, στα δόντια εμφύονται μαλακά νεύρα που τα καθιστούν όργανα της γεύσης και της αίσθησης. Είναι πραγματικά περίεργο, πώς ο κορυφαίος ανατόμος της αρχαιότητας, όπου τα κύρια χαρακτηριστικά των ζωοτομών στις οποίες προέβαινε ήταν η επιμέλεια και η ακρίβεια των παρατηρήσεων του, δεν αντιλήφθηκε την ύπαρξη του πολφού. Βέβαια ήταν πεπεισμένος ότι εντός των δοντιών εμφύονται νεύρα, αφού καὶ τοῖς ὀδοῦσιν ἐνέφυ νεῦρα μαλακά. Τα δόντια ήταν τα μόνα από τα οστά που εμπεριείχαν αισθητήρια νεύρα και ίσως να επιτελούσαν παράλληλα ένα ρόλο παρεμφερή με αυτόν του μυελού (των οστών) που συνέβαλε στη θρέψη των οστών. Θρέψη δοντιών Όπως και ο Αριστοτέλης 1016 , ο Γαληνός πίστευε ότι τα δόντια αυξάνονται συνεχώς και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής για να αντισταθμίσουν τη φθορά από την τριβή τους κατά τη διάρκεια της μάσησης. Βέβαια είναι αδύνατο τα δόντια να αυξάνονται αν για κάποιο λόγο σταματήσουν να τρέφονται 1017 . Η παρατήρηση βασίζεται στο φαινόμενο της συνεχούς ανατολής των δοντιών κατά το οποίο κάθε 1013 Γαληνοῦ, Περὶ χρείας τῶν ἐν ἀνθρώπου σώματι μορίων (ΙΙΙ.743,17– 744,13 Kühn). 1014 Γαληνοῦ, Περὶ ἀνατομικῶν ἐγχειρήσεων (ΙΙ. 432,2 – 9 Kühn). 1015 Γαληνοῦ, Περὶ χρείας τῶν ἐν ἀνθρώπου σώματι μορίων (ΙV. 271,9 – 272,6 Kühn). 1016 Ἀριστοτέλους, Περὶ ζῴων γενέσεως 745a 25 – 31 1017 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XΙΙ. 850,11– 851,3 Kühn). 213