Page 19 - dimkoutroumpas
P. 19
 Ιπποκρατική Οδοντιατρική   χαρακτηρίζουν τους τομείς ως διχαστήρες οδόντες ένεκα της ικανότητάς τους να διασπούν την τροφή. Η φύση των δοντιών. Ένα από κεντρικά ζητήματα που απασχόλησαν τους ιπποκρατικούς συγγραφείς ήταν η φύση των δοντιών, και η πληρέστερη παρουσίασή της εντοπίζεται στα κεφάλαια 12 και 13 της ιπποκρατικής πραγματείας Περὶ Σαρκῶν. Πριν εξετάσουμε το κείμενο και τον τρόπο με τον οποίο τα δόντια συνδέονται με το αγγειακό σύστημα έχει ενδιαφέρον να σταθούμε στη θεματολογία του έργου. Το έργο είναι ιδιαίτερα πρωτότυπο καθώς έχει κοσμολογικό περιεχόμενο, παρουσιάζοντας εν συντομία την προέλευση του κόσμου στην ολότητά του, ώστε να ερμηνεύσει στη συνέχεια τη φυσιολογία και την παθολογία του ανθρώπου και των υπολοίπων έμβιων όντων. Το Περὶ Σαρκῶν παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις από την παραδοσιακή ιπποκρατική θεωρία των τεσσάρων χυμών όπου η δημιουργία του υλικού κόσμου είναι προϊόν ανάμιξης των τεσσάρων πρωταρχικών στοιχείων και από τους προκύπτοντες τέσσερεις χυμούς (αίμα, φλέγμα, μέλαινα χολή και κίτρινη χολή) σχηματίζεται ο ανθρώπινος οργανισμός, ενώ η υγεία και η ασθένεια είναι αποτέλεσμα ισορροπίας και ανισορροπίας, αντιστοίχως, των τεσσάρων χυμών . Η 19 εν λόγω περιγραφόμενη χυμοπαθολογία που επηρέασε βαθύτατα την ιατρική σκέψη μέχρι τον 19 αιώνα έρχεται σε αντίθεση με την κοσμολογία του συγγραφέα ου του καθώς από τα τέσσερα πρωταρχικά στοιχεία από τα οποία παράγεται ο φυσικός κόσμος απουσιάζει το ύδωρ κι έτσι ως αρχές της φύσης παρουσιάζονται μόνο τρία στοιχεία το θερμό, η γη και στο μέσο αυτών ο αέρας. Τα τρία πρωταρχικά στοιχεία προήλθαν από το στοιχείο του θερμού, το οποίο είναι αθάνατο και ως μονάδα                                                              19 Σε αδρές γραμμές σύμφωνα με τη θεωρία των χυμών οι ρίζες τις οποίας εντοπίζονται στον Εμπεδοκλη, αλλά διατυπώνεται αρχικά στο έργο Περὶ φύσιος ἀνθρώπου του Corpus Hippocraticum, στη συνέχεια εμπλουτίσθηκε από τον Αριστοτέλη και απέκτησε την τελική της μορφή από τον Γαληνό ο υλικός κόσμος είτε πρόκειται για ένα φυτό είτε πρόκειται για τον ίδιο τον ανθρώπινο οργανισμό συμπεριλαμβανομένων των δοντιών σχηματίζεται από την ανάμιξη των τεσσάρων πρωταρχικών στοιχείων: γῆς, ὕδατος, πυρὸς και ἀέρος. Έτσι οτιδήποτε είναι υλικό προκύπτει από την ένωση των τεσσάρων αυτών στοιχείων σε διαφορετικές αναλογίες. Οι άπειροι συνδυασμοί αναλογιών αυτών δίδουν τους άπειρους μορφές με τις οποίες απαντάται η ύλη. Επίσης, κάθε ένα από τα αυτά τα στοιχεία συνδυάζει δύο από τις τέσσερεις πρωταρχικές ποιότητες το θερμό, το ψυχρό, το υγρό και το ξηρό. Αντίστοιχα ο ανθρώπινος οργανισμός συγκροτείται από τέσσερεις χυμούς: αίμα, φλέγμα κίτρινη και μαύρη χολή. Κάθε χυμός προκύπτει από την ανάμειξη των ποιοτήτων ανά δύο, δηλαδή: • θερμό + υγρό = αίμα, • θερμό + ξηρό = κίτρινη χολή, • ψυχρό + υγρό = φλέγμα, • ψυχρό + ξηρό = μαύρη χολή. Η Υγεία και η Ασθένεια είναι αποτέλεσμα ισορροπίας και ανισορροπίας των τεσσάρων χυμών (συνήθως πλεονάζει κάποιος από τους χυμούς έναντι των υπολοίπων) αντίστοιχα. Η αποκατάσταση της υγείας προϋποθέτει την αναίρεση του αιτίου που την προκαλεί. Σύμφωνα με την αρχή των αντιθέτων: τὰ ἐναντία τῶν ἐναντίων ἐστὶν ἰήματα, θα πρέπει να αναιρεθεί το αίτιο που προκαλεί την ασθένεια είτε με την χορήγηση φαρμάκων που επαναφέρουν την ισορροπία είτε με καθαρτικά φάρμακα ή φλεβοτομία για την απομάκρυνση του πλεονάζοντος χυμού. Βλ. Nutton, V. Medicine in the Greek world, 800 – 50 BC. Στο Conrad L.I. et al. 1995: 23-25 5   
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24