Page 18 - dimkoutroumpas
P. 18
Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο εντούτοις επιτρέπει σχετικά εύκολα την ταυτοποίηση. Παράλληλα χρησιμοποιούν και περιγραφικές αναφορές δηλώνοντας ότι πρόκειται για πρόσθια, πλάγια ή δόντια από το τέλος. Έτσι υπάρχουν αναφορές όπως: ἀριθμούμενος ὁ πεμπταῖος ἀπὸ τῶν ἔμπροσθεν , δηλαδή για το πέμπτο δόντι όπου η αρχή μέτρησης ξεκινά από τα 9 πρόσθια δόντια. Σε άλλες περιπτώσεις το αναφερόμενο δόντι προσδιορίζεται σε σχέση με το τελευταίο όπως για παράδειγμα στην περίπτωση του ασθενούς Ηγηστρατίου όπου φαίνεται να προσδιορίζεται το τρίτο δόντι σε σχέση με το 10 τελευταίο . Για τον ίδιο πάλι ασθενή γίνεται αναφορά στα δυο τελευταία δόντια (οἱ δύο ὀδόντες οἱ ἔσχατοι), τα οποία είναι και αυτά διαβρωμένα . Και στις δυο 11 περιπτώσεις ο ιπποκρατικός συγγραφέας του τέταρτου βιβλίου των Ἐπιδημιῶν δεν ξεκαθαρίζει ποια ήταν τα τελευταία δόντια, αν δηλαδή πρόκειται για τους λεγόμενους σωφρονιστήρες ή για κάποιον άλλο γομφίο που τυγχάνει να είναι ο τελευταίος. Σε όλες τις περιπτώσεις, λόγω απουσίας κάποιου ξεκάθαρου συστήματος αναφοράς, είναι σχετικά δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια το δόντι στο οποίο γίνεται αναφορά. Ακόμα και ο προσδιορισμός, ὁ τρίτος τῶν ἄνω , 12 δεν αποτελεί ξεκάθαρο καθορισμό του μοναδικού δοντιού για το οποίο γίνεται αναφορά δημιουργώντας σύγχυση. Υπάρχουν δε και περιπτώσεις όπου οι συγγραφείς αναφέρονται σε δόντια με την ονομασία την οποία συναντάμε μέχρι και σήμερα. Τα ονόματα που 15 χρησιμοποιούν με σαφήνεια είναι οἱ γόμφιοι 13,14 και οἱ σωφρονιστῆρες . Οι κυνόδοντες αναφέρονται στους Αφορισμούς (τοὺς κυνόδοντας) κατά την παρουσίαση των παθολογικών καταστάσεων που συνοδεύουν την ανατολή των νεογιλών δοντιών . 16 Τέλος σε ό,τι αφορά τους τομείς εντοπίζεται μια και μοναδική αναφορά στην ψευδο-ιπποκρατική επιστολή Πρὸς Πτολεμαῖον βασιλέα περὶ κατασκευῆς ἀνθρώπου όπου αποκαλούνται διχαστῆρες ὀδόντες . Η επιστολή αυτή, που η παράδοση 17 αποδίδει εσφαλμένα στον Ιπποκράτη και δεν συμπεριλαμβάνεται στην έκδοση του Littré , είναι, μαζί με το λεξικογραφικό έργο Ὀνομαστικόν του Ιουλίου 18 Πολυδεύκη, τα μόνα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας τα οποία 9 Ἱπποκράτους, Ἐπιδημιῶν τὸ τέταρτον (V. 156,7-8 Littré). 10 Ἱπποκράτους, Ἐπιδημιῶν τὸ τέταρτον (V. 168,7-12 Littré). 11 Ἱπποκράτους, Ἐπιδημιῶν τὸ τέταρτον (V. 168,18-21 Littré). 12 Ἱπποκράτους, Ἐπιδημιῶν τὸ τέταρτον (V. 192,6-10 Littré). 13 Ἱπποκράτους, Ἐπιδημιῶν τὸ πέμπτον (V. 256,22-258,2 Littré). 14 Ἱπποκράτους, Ἐπιδημιῶν τὸ ἔβδομον (V. 460,21-462,2 Littré). 15 Ἱπποκράτους, Περὶ Σαρκῶν (VIII. 602,10-11 Littré). 16 Ἱπποκράτους, Ἀφορισμοὶ, (IV. 496, 15-498,3 Littré). 17 Ermerins 1840: 289. 18 Jouanna 1998: 527-528. 4