Page 118 - dimkoutroumpas

 Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο  Η χαλβάνη διαθέτει θερμή κράση κι εμφανίζει αναλγητικές ιδιότητες ενάντια στον οδοντικό πόνο όταν επαλειφθεί στο δόντι και ενσταλαχτεί εντός της τερηδονισμένης κοιλότητας 520 . Αν η χαλβάνη και το πύρεθρο εμφανίζουν, σύμφωνα με την γαληνική και ιπποκρατική διδασκαλία, ιδιότητες συμβατές με συστατικά για ένα σύνθετο φάρμακο το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει οδοντικές παθήσεις, τότε τα επόμενα δύο συστατικά είναι εντελώς ασύμβατα και θέτουν εν αμφιβόλω τη θεωρητική προσέγγιση στη χρήση του. Ο γαλακτώδης χυμός της παπαρούνας και ο καρπός του υοσκυάμου προκαλούν έντονο προβληματισμό ως προς τη θεωρητική τεκμηρίωση της χρήση τους. Όλα τα είδη παπαρούνας, όπως έχει ήδη αναφερθεί και στις οδοντικές φαρμακοθεραπείας του Διοκλή της Καρύστου, διαθέτουν δυνάμεις ψυκτικές 521 . Μάλιστα η μήκων η υπνοφόρος, σύμφωνα με τη βαθμονόμηση των φαρμάκων του Γαληνού, ανήκει στην τέταρτη τάξη των ψυχρών και μπορεί να καταστεί ολέθρια για την επιβίωση του ατόμου στο οποίο θα χορηγηθεί 522 . Παράλληλα η χρήση της παπαρούνας είναι ασύμβατη με την ιπποκρατική αντίληψη ότι το ψυχρό είναι εχθρικό για τα δόντια όπως είδαμε στα σχετικά της Ιπποκρατικής Οδοντιατρικής. Ακόμα πιο περίπλοκη είναι χρήση του υοσκυάμου: κατά τον Γαληνό διακρίνεται σε δύο είδη τα οποία είναι αρκετά ψυχρά στην κράση τους και θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση τους διότι είναι άχρηστα και δηλητηριώδη (φεύγειν δ᾿ αμφοτέρους ὡς ἀχρήστους τε καὶ δηλητηρίους) 523 . Αφού λοιπόν για τον Γαληνό ο υοσκύαμος είναι ακατάλληλος σε φαρμακευτικές αγωγές και πρέπει να αποφεύγεται, γιατί συμπεριλαμβάνει αυτή τη φαρμακοθεραπεία του Αφρόδα; Όπως θα δούμε αναλυτικότερα και στη συνέχεια ο Γαληνός δανείζεται και καταγράφει από διάφορες πηγές φαρμακοθεραπείες. Ωστόσο δεν τις καταγράφει απλώς, αλλά, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος, υποβάλλει τις υποτιθέμενες συνταγές των σύνθετων φαρμάκων στη βάσανο της πειραματικής επαλήθευσης 524 . Η εμπειρία και η αποτελεσματικότητα είναι το τελικό κριτήριο της επιλογής κάθε φαρμάκου. 520 Βλ. Ανδρόμαχος σελ. 97. 521 Βλ. Διοκλής ο Καρύστιος σελ. 41. 522 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 72, 13 – 74,4 Kühn). 523 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 147,15 – 148,5 Kühn). 524 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ γένη (XIΙΙ. 375,16 – 376,5 Kühn). 104