Page 117 - dimkoutroumpas

 Αφρόδας  του σώματος άλλες ουσίες, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στη φυσιολογική λειτουργία του σώματος 513 . Έτσι ο καθαρισμός του τερηδονισμένου δοντιού με ρητίνη την καθιστά συμβατή για χρήση στα πλαίσια της γαληνικής διδασκαλίας. Το πλέον ενδιαφέρον συστατικό, το οποίο δεν χρησιμοποιείται από κανέναν άλλο ιατρικό συγγραφέα, με εξαίρεση τον Αντιφάνη τον Δήλιο 514 , για παθήσεις της στοματικής κοιλότητας, είναι το σπλήνιο. Έτσι ονομάζεται το φυτό το οποίο θεωρούσαν ότι θεράπευε τις παθήσεις της σπλήνας, δεν είναι πλήρως ταυτοποιημένο και ίσως να πρόκειται για το σκορπίδι ή το χρυσόχορτο. Χρησιμοποιείται από τον Αφρόδα και στις τρεις προτεινόμενες φαρμακοθεραπείες για τα δόντια. Πραγματικά είναι αξιοπερίεργη η συμμετοχή του στην ίαση παθήσεων, καθώς αποτελεί ένα σπάνιο και εξαιρετικά ειδικευμένο ως προς τη φαρμακευτική του δράση φυτό, το οποίο δεν μνημονεύεται από τον Γαληνό στα απλά φάρμακα. Οι μόνες αναφορές του εντοπίζονται στον Διοσκουρίδη ο οποίος είναι ξεκάθαρος: διαλύει τα υγρά της σπλήνας, βοηθά στον λόξυγγα, τον ίκτερο και διευκολύνει τον τοκετό 515,516 . Δυστυχώς έχουν απολεσθεί όλα τα φαρμακολογικά έργα του Αφρόδα τα οποία θα έδιναν απαντήσεις πως σχετίζεται ένα απλό φάρμακο που διαλύει συγκεντρωμένα υγρά στη σπλήνα με ένα λιθώδες σώμα, όπως είναι τα δόντια, τα οποία μοιάζουν με τα οστά και δεν συγκεντρώνουν στο σώμα τους υγρά. Στη δεύτερη φαρμακοθεραπεία εκτός από το σπλήνιο, τη σμύρνα και το πιπέρι προστίθενται μια σειρά απλών φαρμάκων μεταξύ των οποίων και το νίτρο. Πρόκειται για κάποιο ορυκτό αλκάλιο, ενδεχομένως ανθρακικό νάτριο. Οι ιδιότητές του δεν είναι απόλυτα αποσαφηνισμένες από τον Γαληνό, φαίνεται όμως ότι διαθέτει καθαριστικές (ρυπτικές) ικανότητες αλλά και στυπτικές ιδιότητες 517,518 , ιδιαίτερα χρήσιμες σε καταστάσεις φλεγμονών της στοματικής κοιλότητας και περιοδοντικών προβλημάτων. Άλλο συστατικό το οποίο χρησιμοποιείται είναι το πύρεθρο, που έχει την ικανότητα να καταπραΰνει τους πόνους των δοντιών με στοματοπλύσεις 519 . Το πύρεθρο είναι ίσως μαζί με τη χαλβάνη τα μοναδικά συστατικά της εν λόγω φαρμακοθεραπείας τα οποία από άποψη θεωρητικής φαρμακολογίας εμφανίζουν δραστικότητα έναντι του οδοντικού άλγους. 513 Κουτρούμπας 2010: 234 – 241. 514 Βλ. Αντιφάνης ο Δήλιος σελ. 200. 515 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 143,13 – 144,9 Wellmann). 516 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙV. 179,9 – 180,11 Wellmann). 517 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 212, 10 – 213,8 Kühn). 518 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 224, 11 – 215,9 Kühn). 519 Βλ. Ανδρόμαχος σελ. 97. 103