Page 89 - dimkoutroumpas
P. 89
Απολλώνιος ο Ηροφίλειος Τα υποθυμιάματα ή θυμιάματα, κατά τον Γαληνό ανήκουν στην προηγούμενη κατηγορία των πυριών. Ουσιαστικά πρόκειται για υποκαπνισμό (εξαχνισμό) ή ατμόλουτρο με τη ρίψη σπόρων υοσκυάμου, καννάβεως ή άλλων ουσιών, οι οποίες εκπέμπουν ευώδεις και ναρκωτικές αναθυμιάσεις 356 . Οι υποκαπνισμοί για την αντιμετώπιση οδοντικών προβλημάτων ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένοι στον Δυτικό Μεσαίωνα και συστήνονται και από τον διάσημο Guy de Chauliac, ο οποίος προτείνει εξαχνισμούς με τη χρήση δισκίων κρεμμυδιού ή υοσκυάμου 357 . Τα διαμασήματα αποτελούν φαρμακευτικές ουσίες οι οποίες μασώμενες στην περιοχή του πάσχοντος δοντιού δρουν αναλγητικά. Τα δε καθαρτικά είναι φάρμακα τα οποία παρέχονται εσωτερικά στον οργανισμό και προκαλούν την κένωση του στομάχου και των εντέρων. Τα καθαρτικά φάρμακα προκαλούν την αποβολή από το σώμα των περιττών ουσιών ή των χυμών που βρίσκονται σε πλεόνασμα και οδηγούν σε ασθένεια ένεκα δυσκρασίας. Τα καθαρτικά διαφέρουν από τα ρυπτικά φάρμακα τα οποία καθαρίζουν, δηλαδή αφαιρούν τη βρομιά, τις ακαθαρσίες, την τρυγία ή τις κηλίδες από τα δόντια. Τα αναγαργαρίσματα είναι φάρμακα κατάλληλα για γαργάρα. Η αναφορά σε φάρμακα αναγαργαρισμού κατά του πονόδοντου από τον Απολλώνιο είναι ιδιαιτέρως προβληματική. Ο αναγαργαρισμός ή γαργάρα είναι μια διαδικασία, η οποία χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα για το πλύσιμο του λάρυγγα με κάποιο διάλυμα το οποίο δεν καταπίνεται, αλλά, με γερμένο το κεφάλι προς τα πίσω, το κρατάμε στο ύψος της σταφυλής και το ανακινούμε εκπνέοντας. Επομένως, αφορά μάλλον την περιοχή της σταφυλής και του φάρυγγα παρά της στοματικής κοιλότητας. Είναι δύσκολο να φανταστούμε πως ένα αναγαργαριστικό φάρμακο θα μπορεί να έλθει σε επαφή και θα θεραπεύσει πρόσθια δόντια. Ο Γαληνός, όπως και ο Διοσκουρίδης, χρησιμοποιεί τον όρο αναγαργαρισμός σε φάρμακα για παθήσεις όχι της στοματικής κοιλότητας ή των δοντιών, αλλά της σταφυλής, της κυνάγχης και σε φλεγμονές των παρίσθμιων. Ο όρος ο οποίος προτιμάται σε αναφορές για την πλύση της στοματικής κοιλότητας και ιδιαίτερα των δοντιών είναι ο διακλυσμός. Στο Περὶ ὕλης ἰατρικῆς ο Διοσκουρίδης αναφέρεται σε επτά διαφορετικά απλά φάρμακα, τα οποία σε υγρή μορφή προτείνονται για αναγαργαρισμούς. Από αυτά τα τέσσερα καλούνται να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις κυνάγχης, δηλαδή τη φλεγμονή του βλεννογόνου του 356 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 863, 12 – 16 Kühn). 357 Guerini 1909: 148. 75