Page 92 - dimkoutroumpas
P. 92
Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο φαρμάκων 371 . Η χρήση του θα πρέπει να θεωρηθεί ότι σχετίζεται με την μείωση της έντασης των στυπτικών ιδιοτήτων της ορυκτής στυπτηρίας. Στις περιπτώσεις των μελανών αφθών, οι οποίες είναι οι πιο σοβαρές παθολογικά περιπτώσεις προτείνεται μείγμα γλυκάνισου με σταφίδα και μέλι ή χάλκανθος (θειικός χαλκός) αναμεμειγμένος με μέλι 372 . Ο χάλκανθος είναι θερμός στην κράση και διαθέτει ισχυρότατες στυπτικές ιδιότητες 373 . Το μέλι φέρει ρυπτικές και διαφορητικές δυνάμεις, οι οποίες του επιτρέπουν να λειτουργεί φαρμακολογικά ως καθαριστικό και παράλληλα μπορεί να διαλύει συσσωματώματα όπως οι φλεγμονές 374 . Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις αφθών προτείνεται η χορήγηση υσσώπου μαζί με κρασί ή οινόμελο. Ενώ στις ακόμα πιο σοβαρές παθολογικά καταστάσεις, όπως είναι οι νομώδεις άφθες, συνιστάται το αφέψημα καρπού αρμυρικίου μαζί με ξίδι ή τριμμένη κηκίδα με ισχυρό ξίδι 375 . Κατά τον Γαληνό, ο ύσσωπος του πρώτου σύνθετου φαρμάκου χαρακτηρίζεται ως ένα απλό φάρμακο το οποίο θερμαίνει και ξηραίνει. Παράλληλα είναι ως προς την ιδιαίτερη φύση του λεπτομερές γεγονός το οποίο του δίδει την ιδιότητα να διεισδύει σε μεγάλο βάθος στο σώμα. Ωστόσο, δεν διαθέτει καμία ιδιαίτερη ικανότητα για παθήσεις του στόματος 376 . Παρομοίως ο Διοσκουρίδης θεωρεί ότι ο ύσσωπος διαθέτει την ικανότητα να θερμαίνει και, όταν βραστεί μαζί με ξίδι καταπραΰνει τον πονόδοντο 377 και μόνο, χωρίς να συμβάλλει στη θεραπεία των αφθών. Ο καρπός του αρμυρικίου, αν και εμφανίζει κατά τον Γαληνό ανώμαλη κράση, έχει καθαριστικές (ρυπτικές) ικανότητες και ως προς την ιδιαίτερη φύση χαρακτηρίζεται ως λεπτομερές. Φέρεται δε να θεραπεύει τον πονόδοντο. Ταυτόχρονα, όμως διαθέτει και στυπτικές ικανότητες όπως το φυτό κηκίς, αλλά και παρόμοιες ιδιότητες με αυτή, εφόσον την υποκαθιστά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν βρίσκεται στη διάθεση του θεραπευτή 378 . Σύμφωνα με το Περὶ ὕλης ἰατρικῆς του Διοσκουρίδη το αφέψιμα του αρμυρικίου με κρασί συμβάλλει με διακλυσμούς στην παύση του οδοντικού πόνου. Παράλληλα διαθέτει στυπτικές ιδιότητες και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί της κηκίς και σε παθήσεις του 371 Κουτρούμπα 2010:196 – 198. 372 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 996, 3 – 7 Kühn). 373 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 238, 3 – 241,11 Kühn). 374 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 70, 13 – 71,9 Kühn). 375 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 997, 12 – 17 Kühn). 376 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 149, 3 – 4 Kühn). 377 Διοσκουρίδου, Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων (ΙΙΙ. 35, 13 – 36,13 Wellmann). 378 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 80, 11 – 81,7 Kühn). 78