Page 84 - dimkoutroumpas

Αρχαίο κόσμο  ακριβές φυτό στο οποίο γίνεται αναφορά. Ενδεχομένως να πρόκειται για τον απήγανο, εφόσον ο Διοσκουρίδης δηλώνει ότι ο καλλιεργήσιμος απήγανος (πήγανον κηπαῖον) αποκαλείται και βησσασά. Επικουρικά ο απήγανος αποτελεί το ιδανικό υποψήφιο συστατικό, καθώς χαρακτηρίζεται από τον Διοσκουρίδη ως ένα φάρμακο το οποίο βοηθά στα έλκη κι ως εσχαρωτικό, δηλαδή αποτελεί φάρμακο το οποίο όταν τοποθετείται σαν επίθεμα επάνω στο έλκος σχηματίζει εσχάρα (κακάδι) 325 . Το στοματικό φάρμακο του Ήρα στο οποίο περιέχονται μούρα παραδίδεται από τον Γαληνό δύο φορές στο βιβλίο Ζ΄, γεγονός το οποίο φανερώνει τον επιπόλαιο τρόπο με τον οποίο ο Γαληνός εισάγει στο Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους τις φαρμακευτικές συνταγές άλλων ιατρών. [Σύνθεσις τοῦ διὰ μόρων ὡς ῞Ηρας.] Τὸ διὰ τῶν μόρων φάρμακον στοματικὸν, ποιοῦν πρός τε παρίσθμια καὶ σταφυλὰς καὶ τὰς ἄλλας τὰς ἐν τῷ στόματι φλεγμονὰς διαχριόμενόν τε καὶ ἀνακογχυλιζόμενον, ὡς προείρηται. σκευάζει δὲ αὐτὸ ὁ μὲν ῞Ηρας οὕτω. μόρων χυλοῦ κοτύλας στ′. ἕψε ὡς γλοιοῦ πάχος ἔχειν, εἶτα πρόσμιξον λεῖα, κρόκου < α′. σμύρνης < β′. ὀμφακίου < α′. σχιστῆς τριώβολον, μέλιτος κοτύλην α′. αὐτὸς δέ φησιν ὁ ῞Ηρας καὶ ἑτέρως σκευάζειν αὐτὸ κατὰ τόνδε τὸν τρόπον· κρόκου < τὸ ἥμισυ ἐπεμβαλλομένης καὶ γλυκέος κοτύλης μιᾶς καὶ οἴνου ἀθαλάσσου αὐστηροῦ, κοτύλης μιᾶς, ἡ δὲ ἕψησις μέχρι μελιτώδους συστάσεως 326 . [Η σύνθεση του (στοματικού φαρμάκου) με μούρα του Ήρα. Το στοματικό φάρμακο με μούρα (του Ήρα) είναι κατάλληλο για τις (φλεγμονές) των αμυγδαλών και της σταφυλής και (όλες) τις άλλες φλεγμονές του στόματος είτε με επάλειψη είτε με γαργάρες, όπως έχει ήδη ειπωθεί. Παρασκευάζει δε αυτό ο Ήρας ως εξής: χυμό μούρων κοτύλες 6. Βράσε (τον χυμό) μέχρι να γίνει παχύρρευστος, έπειτα ανάμειξε μέχρι να γίνει ομοιογενές: κρόκο δραχμή 1, σμύρνη δραχμές 2, ομφάκιον δραχμή 1, σχιστή (στυπτηρία) οβολούς 3, μέλι κοτύλη 1. Ο Ήρας λέει ότι και διαφορετικά το παρασκευάζει με αυτόν τον τρόπο: κρόκο το μισό προσθέτοντας και μούστο κοτύλη 1 και θαλασσινό νερό στυφό κοτύλη 1, ο βρασμός (να γίνει) μέχρι να αποκτήσει σύσταση παρόμοια με του μελιού.] Ο χυμός των μούρων ανήκει στην κατηγορία των στυπτικών φαρμάκων γι’ αυτό και είναι ιδιαιτέρως χρήσιμος στα στοματικά φάρμακα 327 . Ειδικά για τον Διοσκουρίδη όταν αναμιχθεί με μέλι ο χυμός γίνεται πιο αποτελεσματικός για τις νοσηρές εκκρίσεις του σώματος, για τα διαβρωτικά έλκη και για τη φλεγμονή των αμυγδαλών. Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι τόσο για τον Διοσκουρίδη όσο και για τον Γαληνό αυξάνει η δραστικότητα του χυμού της μουριάς με την προσθήκη 325 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 57, 1 – 14 Wellmann). 326 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 929,3 – 14 Kühn). 327 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙ. 78, 15– 79,13 Kühn). 70