Page 73 - dimkoutroumpas
P. 73
 Ηρακλείδης ο Ταραντίνος  επίθεμα από μαλλί που έχει εμβαπτισθεί σε ρόδινο και έχει στυφτεί. Ορισμένοι βάζουν και 3 μέρη βαλσαμώδες κόμμι.] Για τη θεραπεία των εσχαρών, δηλαδή του νεκρωτικού ιστού ο οποίος επικάθεται με τη μορφή «κρούστας» στο βλεννογόνο του στόματος 257 , η συνηθισμένη φαρμακευτική αγωγή ήταν η χορήγηση του σύνθετου φαρμάκου με την ονομασία ἀνθηρὰ. Τη σύνθεση της ανθηράς παραθέτει ο Σωρανός και τη χρησιμοποιεί όχι μόνο για τη θεραπεία των εσχαρών 258 , αλλά και των αφθών της στοματικής κοιλότητας 259 . Η ανθηρά, όπως έχει αναφερθεί και αποδειχθεί, αποτελεί ένα φάρμακο στυπτικό 260 το οποίο θεωρούνταν ότι συστέλλει τον στοματικό βλεννογόνο και έτσι περιορίζει τη φλεγμονή ή την έκταση της εσχάρας. Σε περιπτώσεις πιο σοβαρές κατά τις οποίες υπάρχει βαρύτερη σήψη προτείνεται ένα σύνθετο φάρμακο το οποίο αποτελείται από βδέλλιο και αρσενικό. Το βδέλλιο είναι βαλσαμώδες αρωματικό κόμμι, όμοιο στην όψη με τη σμύρνα αλλά χωρίς να ταυτίζεται με αυτή. Τόσο ο Διοσκουρίδης όσο και ο Γαληνός αναφέρονται ξεχωριστά στο βδέλλιο από τη σμύρνα και διακρίνουν διαφορετικά είδη από πολλές περιοχές όπως Σκυθία, Αραβία και Ινδία. Ο Γαληνός θεωρεί ότι το βδέλλιο διαθέτει ξηραντικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται ως διουρητικό, σε πόνους τα πλευρά, για το θρυμματισμό πέτρας στα νεφρά και άλλες παθήσεις 261 . Ωστόσο καμιά από αυτές τις θεραπευτικές ενδείξεις δεν φαίνεται να σχετίζεται με τη στοματική κοιλότητα ή πολύ περισσότερο με τα δόντια. Ο Διοσκουρίδης, από τον οποίο φανερά ο Γαληνός δανείζεται πληροφορίες για το βδέλλιο είναι περισσότερο αναλυτικός στην παρουσίασή του, προσδίδοντάς του ικανότητες όπως θερμαντική, μαλακτική και διαλυτική για σκληρώματα, βρογχοκήλες και υδροκήλες. Επίσης και για τον Διοσκουρίδη καμιά από τις θεραπευτικές ενδείξεις δεν σχετίζεται με τις εσχάρες 262 . Το αρσενικό είναι το ορυκτό θειούχο αρσενικό, κίτρινου χρώματος και συναντάται μαζί με την σανδαράχη. Κατά τον Γαληνό, διαθέτει καυστική δύναμη και χρησιμοποιείται για αποτρίχωση 263 . Ο Διοσκουρίδης θεωρεί ότι έχει στυπτική και εσχαρωτική δύναμη, και παράλληλα χαρακτηρίζεται ως φάρμακο που προκαλεί συστολή. Πρόκειται για ένα φάρμακο το οποίο συρρικνώνει τα έλκη και ταυτόχρονα λειτουργεί ως καυστικό δημιουργώντας εσχάρα στο έλκος                                                              257 Βλ. Κράτιππο σελ. 51. 258 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (ΧΙΙ. 956,11 – 957,8 Kühn). 259 Σωρανοῦ, Περὶ γυναικείων (ΙΙ. 89,11 – 27 Ilberg). 260 Βλ. Σωρανός ο Εφέσιος σελ. 188 – 189. 261 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙ. 849,18 – 850,14 Kühn). 262 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 60,18 – 61,14 Wellmann). 263 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 212,5 – 9 Kühn). 59  
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78