Page 270 - dimkoutroumpas

 Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο  οστά είτε βέλη. Έχει ήδη αναφερθεί η περίπτωση του Σωρανού του Εφεσίου, στην ταυτόσημη χρήση της οδοντάγρας με την οστάγρα για τη θραύση οσταρίων (συνθραύειν τὰ ὀστάρια δι᾽ ὀδοντάγρας ἢ ὀστάγρας) 1192 . Παρόμοια, στον Παύλο τον Αιγινήτη παρατηρούμε ότι η οδοντάγρα χρησιμοποιείται όπως η οστεάγρα α) για τη σύνθλιψη του κρανίου 1193 και β) για την αφαίρεση των οστών 1194 . Επίσης η οδοντάγρα χρησιμοποιείται όπως και η ριζάγρα όχι για την αφαίρεση ριζών των δοντιών (όπως θα ήταν το αναμενόμενο), αλλά για την εξαγωγή: 1) αιχμών στα οποία έχει εκπέσει η άτρακτος 1195 και 2) λίθινων ή μολύβδινων πολεμικών σφαιριδίων 1196 . Η χρήση της οδοντάγρας σε ποικίλες χειρουργικές πράξεις που δεν αφορούν αποκλειστικά τα δόντια φανερώνει ότι το σχήμα της δεν ήταν ειδικά προσαρμοσμένο στο «πιάσιμο» της μύλης των δοντιών. Η κατασκευή της παραπέμπει σε ένα χειρουργικό εργαλείο ευρύτερης χρήσης για τη σύλληψη και αφαίρεση ξένων σωμάτων και θραυσμάτων οστών από το ανθρώπινο σώμα. Ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο των πληροφοριών που παρέχουν τα Μηχανικά είναι η χρήση των όρων «ὀδοντάγρα» και «σίδηρος». Αυτή η ταύτιση υποδηλώνει το υλικό κατασκευής των, οδονταγρών, δηλαδή τον σίδηρο. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, αυτοί οι όροι χρησιμοποιούνται ως ταυτόσημοι τόσο στον Γαληνό που έδρασε το 2 αι. μ.Χ. όσο και στον Αέτιο Αμιδηνό, τον διασημότερο ιατρό του ο 6 αι. μ.Χ. Ο μεν Γαληνός χρησιμοποιεί σε μια φαρμακευτική συνταγή που ου πραγματεύεται την εξαγωγή χωρίς οδοντάγρα τον τίτλο χωρὶς σιδήρου ἀπόνως ἆραι ὀδόντας, ταυτίζοντας το μέταλλο κατασκευής που είναι ο σίδηρος με το ίδιο το εργαλείο 1197 . Παρόμοια και ο Αέτιος παραδίδει το σύνολο των τεχνικών εκρίζωσης δοντιών με φαρμακευτικές ουσίες χωρίς τη χρήση οδοντάγρας με τον τίτλο Ὀδόντα ἆραι χωρὶς σιδήρου, όπου και στην περίπτωση αυτή ο σίδηρος ταυτίζεται με την οδοντάγρα 1198 . Επομένως υπάρχει μια σταθερή ιατρική παράδοση, η οποία εμφανίζει ως υλικό κατασκευής τον σίδηρο κι όχι τον μόλυβδο. Επεξεργάζονταν δε τον σίδηρο έτσι, ώστε με τη χρησιμοποίηση ξυλοκάρβουνου και υψηλής περιεκτικότητας μεταλλευμάτων, κατά την τήξη να παρουσιάζει ποιότητα χάλυβα. Αντίθετα η 1192 Σωρανοῦ, Περὶ γυναικείων νοσημάτων (IV 142,19-20 Ilberg). 1193 Παύλου Αἰγινήτου, Ἰατρικὴ πραγματεία εἰς ἑπτὰ διῃρημένη βιβλία (VΙ. 116,23-25 Heiberg). 1194 Παύλου Αἰγινήτου, Ἰατρικὴ πραγματεία εἰς ἑπτὰ διῃρημένη βιβλία (VΙ.139,21-27 Heiberg). 1195 Παύλου Αἰγινήτου, Ἰατρικὴ πραγματεία εἰς ἑπτὰ διῃρημένη βιβλία (VΙ.131,10-14 Heiberg). 1196 Παύλου Αἰγινήτου, Ἰατρικὴ πραγματεία εἰς ἑπτὰ διῃρημένη βιβλία (VΙ.134,24-135,5 Heiberg). 1197 Γαληνοῦ, Περὶ εὐπορίστων (XIV. 430, 7- 9 Kühn). 1198 Ἀετίου Ἀμιδηνοῦ, Ἰατρικά Ἑκκαίδεκα (VIII. 450,14-451,15 Olivieri). 256