Page 134 - dimkoutroumpas
P. 134
Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο φαρμακολόγους όπως ο Γαληνός της Περγάμου 563 . Τουλάχιστον ο Διοσκουρίδης παραδίδει με επιφύλαξη τη χρήση τέτοιων στοιχείων. Η μελέτη των φαρμάκων κατά του οδοντικού άλγους προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες όχι μόνο για τις οργανικές και ανόργανες ουσίες που χρησιμοποιούνταν αλλά και για τη δραστικότητά τους. Το πρώτο ερώτημα το οποίο πλανάται είναι το κατά πόσο ο Διοσκουρίδης πίστευε ότι τα φάρμακα αυτά είναι αποτελεσματικά. Ένα δεύτερο ερώτημα σχετίζεται με το αν μπορούν τα φάρμακα να διαβαθμιστούν κατά κάποιο τρόπο ως προς την δραστικότητά τους, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα του μεγάλου φαρμακολόγου. Πράγματι, αν εξεταστούν όλες οι συνταγές για κάθε φαρμακευτική ουσία, είναι δυνατή η κατηγοριοποίηση της αποτελεσματικότητας με βάση κυρίως το ρήμα το οποίο χρησιμοποιείται για την καταγραφή καθενός από αυτά. Προς διασαφήνιση του πράγματος αναφέρουμε ότι το κάγκαμον, το οποίο αποτελεί κάποιο είδος αραβικού κόμμεος, αποτελεί φάρμακο το οποίο αντιμετωπίζει τον οδοντικό πόνο περισσότερο αποτελεσματικά από οποιοδήποτε άλλο. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει χαρακτηριστικά ότι το κάγκαμον αποτελεί την έκκριση του κορμού δένδρου της Αραβίας η οποία θεραπεύει (ἰᾶται) καὶ ὀδονταλγίας ὡς οὐδὲν ἔτερον ποιεῖ 564 . Επομένως αντιμετωπίζει τον πονόδοντο όσο κανένα άλλο φαρμακευτικό σκεύασμα του Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων. Παρά την προαναφερθείσα εξαίρεση φαίνεται ότι Διοσκουρίδης χρησιμοποιεί μια σειρά από ρήματα μέσω τον οποίων κατηγοριοποιεί τη δραστικότητα κάθε περιγραφόμενης ουσίας. Η πλέον ισχυρή και αποτελεσματική ομάδα αφορά τα φάρμακα όπου κατά την περιγραφή τους επιλέγεται τεχνηέντως το ρήμα «παύω». Πρόκειται για ένδεκα απλά φαρμακευτικά σκευάσματα, στην παρουσίαση των θεραπευτικών ενδείξεων των οποίων χρησιμοποιούνται κυρίως τρείς τύποι εκφράσεων. Μέσω αυτών των διατυπώσεων ο Διοσκουρίδης επιλέγει να γνωστοποιήσει την ικανότητα του φαρμάκου να παύει τον οδοντικό πόνο. Στην πρώτη περίπτωση αναφέρεται η ἀναγαλλίς, ένα είδος γαλατσίδας η οποία μεταξύ άλλων «καὶ ὀδόντος πόνον παύει» όταν εγχυθεί στο απέναντι ρουθούνι από την πλευρά που βρίσκεται το πονεμένο δόντι 565 . Η δεύτερη διατύπωση η οποία χρησιμοποιείται συχνά για να δηλωθεί η παύση του πονόδοντου κατά τη χρήση μιας ουσίας είναι ότι αυτή «παύει … τὴν ἀλγηδόνα». Ο κέδρος, το κωνοφόρο αειθαλές δένδρο, έχει την θεραπευτική ιδιότητα να σταματά τον οδοντικό πόνο είτε 563 Keyser 1997:175-198. 564 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 28, 8 – 17 Wellmann). 565 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 248,2 – 4 Wellmann). 120