Page 109 - dimkoutroumpas
P. 109
Ανδρόμαχος Καρύστου (4 αι. π.Χ.) μέχρι τουλάχιστον και την εποχή του Νεοφύτου ος Προδρομηνού (14 αι. μ.Χ.). Το πιπέρι διαθέτει μεταξύ των άλλων φαρμακευτικών ος ιδιοτήτων θερμαντική και χωνευτική ικανότητα 477,478 . Η ιδιότητα να θερμαίνει ισχυρά καθιστά το πιπέρι ένα αξιόπιστο συστατικό, εφόσον με βάση την ιπποκρατική διδασκαλία το θερμό είναι ωφέλιμο για τα δόντια χωρίς όμως να διαθέτει κάποια ιδιαίτερη αναλγητική ικανότητα. Άλλο συστατικό είναι το πύρεθρο, φυτό που ομοιάζει με το χαμομήλι και σήμερα χρησιμοποιείται ως βιολογικό εντομοκτόνο. Κατά τον Γαληνό διαθέτει όχι απλά θερμή, αλλά καυστική δύναμη και σε αυτή αποδίδει την ικανότητα να καταπραΰνει τους πόνους των δοντιών 479 . Ο Διοσκουρίδης είναι περισσότερο κατατοπιστικός και εμμέσως μας δίδει μια εικόνα για τις αντιλήψεις του σχετικά με τα αίτια των οδοντικών πόνων. Σύμφωνα με τη θεώρησή του η καυστική δύναμη απορροφά το φλέγμα, γι’ αυτό και όταν βραστεί πύρεθρο με ξίδι και δοθεί για στοματοπλύσεις βοηθά στην αντιμετώπιση του οδοντικού πόνου 480 . Η ρίζα του τιθυμάλλου για τον Γαληνό βρασμένη με ξίδι μπορεί να θεραπεύσει το άλγος τερηδονισμένων δοντιών 481 . Ενώ κατά τον Διοσκουρίδη ο χυμός του τιθυμάλλου όταν ενσταλάζεται στις κοιλότητες των τερηδονισμένων δοντιών ανακουφίζει από τον πόνο 482 . Παρόμοια η χαλβάνη, η οπόια έχει θερμή κράση ως απλό φάρμακο 483 διαθέτει αναγλητική δράση όταν ενσταλαχτεί εντός της τερηδονισμένης κοιλότητας 484 . Η χαλβάνη με τη σειρά της αποτελεί τον ρητινώδη χυμό ενός καλαμοειδούς φυτού το οποίο φύεται στη Συρία και διαθέτει, κατά τον Διοσκουρίδη, αναλγητικές ιδιότητες στον οδοντικό πόνο όταν επαλειφθεί στο δόντι και Κατά τον Γαληνό, πρόκειται για ένα αρκετά, γεγονός το οποίο το καθιστά χρήσιμο στις οδοντικές παθήσεις. Παρατηρούμε ότι η μοναδική φαρμακευτική συνταγή του Ανδρόμαχου είναι άκρως ενδιαφέρουσα υπό την έννοια ότι οι επιμέρους ουσίες από τις οποίες συντίθεται ως απλά φάρμακα θεωρούνται ότι ανακουφίζουν τον οδοντικό πόνο. Είναι, πραγματικά, εκπληκτική η αρμονία της θεωρητικής τεκμηρίωσης, όπως αυτή αποτυπώνεται στα φαρμακολογικά έργα Περὶ ὕλης ἰατρικῆς και Περὶ κράσεως 477 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 97, 7 – 16 Kühn). 478 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 224,12 – 226,4 Wellmann). 479 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 110, 14, – 18 Kühn). 480 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 85,1 – 8 Wellmann). 481 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (ΧΙΙ. 141,10-13 Kühn). 482 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙV. 311,4-7 Wellmann). 483 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 153, 3 – 7 Kühn). 484 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 99,8 – 100,17 Wellmann). 95