Page 191 - dimkoutroumpas

 Αριστοκράτης ο Γραμματικός  βάση το Περὶ ὕλης ἰατρικῆς. Σε αυτό το έργο οι μόνες χρήσεις του επιθέτου Κυρηναϊκού αφορούν τον κρόκο 846 και το σίλφιον 847 . Τα υπόλοιπα συστατικά, δηλαδή το πιπέρι 848 , η σμύρνα 849 , το πύρεθρο 850 και η χαλβάνη 851 πράγματι διαθέτουν θερμαντικές ιδιότητες. Ωστόσο, από το σύνολο αυτό των τεσσάρων απλών φαρμάκων μόνο η χαλβάνη αναφέρεται να διαθέτει οδοντικές θεραπευτικές ικανότητες καθώς δρα ως αναλγητικό, όταν τοποθετηθεί στην τερηδονισμένη κοιλότητα 852 . Γίνεται αντιληπτό ότι με βάση τις θεωρητικές προσεγγίσεις του Διοσκουρίδη, δεν μπορεί το πρώτο σύνθετο φάρμακο να θεωρηθεί ως κατάλληλο για την αντιμετώπιση οδοντικών προβλημάτων. Τα πέντε συστατικά δεν διαθέτουν θερμαντικές ή άλλες χρήσιμες ιδιότητες για την αντιμετώπιση του οδοντικού πόνου. Τα υπόλοιπα τέσσερα συστατικά εμφανίζουν θερμαντικές ιδιότητες, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υπερκεράσουν σε ισχύ την ψυχρή ιδιοσυστασία της παπαρούνας. Με βάση την φαρμακολογική πραγματεία Περὶ ὕλης ἰατρικῆς είναι αδύνατο να ικανοποιηθεί η θεμελιώδης απαίτηση της ιπποκρατικής διδασκαλίας που διατρέχει ολόκληρη την αρχαία οδοντιατρική σκέψη, ότι δηλαδή το ψυχρό είναι εχθρικό, ενώ το θερμό ωφέλιμο για τα δόντια. Το αδιέξοδο αυτό δεν ισχύει στα πλαίσια της γαληνικής ιατρικής. Κατά τον Γαληνό, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, το εν λόγω σύνθετο φάρμακο είναι περισσότερο συνεπές με την ιπποκρατική αντίληψη της ωφέλειας του θερμού στις οδοντικές παθήσεις. Κανένα -με εξαίρεση την παπαρούνα- από τα επιμέρους συστατικά του σύνθετου φαρμάκου το οποίο ο Γαληνός επιλέγει να συμπεριλάβει στις φαρμακοθεραπείες για την αντιμετώπιση οδοντοστοματολογικών παθολογικών καταστάσεων δεν έρχεται σε αντίφαση με την ιπποκρατική οδοντική θεωρία. Καταρχάς, ο οπός του σαγαπήνου διαθέτει ελκτικές δυνάμεις, δηλαδή προσελκύει από το βάθος του οργανισμού άλλες επιβλαβείς ουσίες. Για τον Γαληνό κάθε ελκτικό φάρμακο διαθέτει θερμή κράση και στην κατηγορία αυτή ανήκει όχι μόνο ο οπός του σαγαπήνου αλλά και ο Κυρηναϊκός οπός 853 . Αν και δεν είναι δυνατή η ταυτοποίηση του ὀποῦ Κυρηναϊκοῦ, ωστόσο είναι ένα ιδιαίτερα γνωστό και προσφιλές συστατικό φαρμακοθεραπειών για τον Γαληνό. Σε ολόκληρη τη 846 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 30, 2 Wellmann). 847 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 94, 15 – 95,2 Wellmann). 848 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 225, 7-9 Wellmann). 849 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 56, 1-8 Wellmann). 850 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 85, 7-8 Wellmann). 851 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙΙ. 99, 8 -100,17 Wellmann). 852 Βλ. Ανδρόμαχος σελ. 97. 853 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙ. 759, 6– 760,2 Kühn). 177