Page 83 - dimkoutroumpas
P. 83
 Ήρας ο Καππαδόκης   τους είναι η θεραπεία της φλεγμονής. Με τον όρο φλεγμονή εννοείται η συγκέντρωση αίματος σε μια περιοχή εν προκειμένω της στοματικής κοιλότητας ή του φάρυγγα 317 . Τα στοματικά φάρμακα είναι σύνθετα φάρμακα δηλαδή συνδυασμός αρκετών απλών φαρμάκων η φαρμακευτική δραστικότητα των οποίων σε αδρές γραμμές αποτελεί την «συνισταμένη» των επιμέρους συστατικών 318 . Είναι ουσίες κατά βάση στυπτικές, οι οποίες σύμφωνα με την αρχή της εναντιοπάθειας συστέλλουν τον στοματικό βλεννογόνο στην περιοχή της φλεγμονής. Ως κύριες δραστικές ουσίες αυτών διακρίνονται ο οπός των μούρων, των ροδιών, των μήλων και ο μούστος. Εκτός από τους οπούς μπορεί το κύριο συστατικό να είναι το ξίδι, τα κηκίδια, αλλά και ο απήγανος. Η κύρια δραστική ουσία αναγνωρίζεται από το γεγονός ότι αναφέρεται ρητά μαζί με τον δημιουργό της. Για παράδειγμα, το στοματικό φάρμακο το οποίο χρησιμοποιούσε ο Στατίλιος Κρίτων και είχε ως κύρια δραστική ουσία το μούστο αναφέρεται ως Κρίτωνος στοματικὴ ἡ διὰ γλεύκους 319 . Όμοια το στοματικό φάρμακο του Ανδρομάχου το οποίο παρασκευάζεται από χυμούς ροδιών δηλώνεται ως τὸ διὰ τῶν ῥοιῶν στοματικὸν Ἀνδρομάχου 320 . Τα υπόλοιπα συστατικά κάθε φαρμακευτικής στοματικής συνταγής όπως σμύρνα, κρόκος κ.ά., συμβάλλουν κυρίως στην αύξηση ή τη μείωση της αποτελεσματικότητας της κύριας ουσίας. Για παράδειγμα, η προσθήκη σμύρνας και κρόκου στον οπό των μούρων συμβάλλει ώστε το κυρίως στυπτικό συστατικό (τα μούρα) να δρα αποτελεσματικότερα και με μεγαλύτερη ένταση 321 . Ο Γαληνός στο έργο του διασώζει τρεις στοματικές αλοιφές για την αντιμετώπιση φλεγμονών της στοματικής κοιλότητας, των αμυγδαλών, του φάρυγγα, της σταφυλής. Από τη μελέτη τους συμπεραίνουμε ότι οι κύριες δραστικές ουσίες είναι ο μούστος και ενδεχομένως ο απήγανος 322,323,324 . Σχετικά με τον απήγανο οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι το στοματικό φάρμακο αναγράφεται ως Ἥρα στοματικὴ διὰ τοῦ βήσασα και ανάμεσα στα άλλα συστατικά περιέχει καρπό βήσασα. Αν και ο Γαληνός στο Ζ’ βιβλίο του Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους αναφέρει κι άλλες στοματικές φαρμακευτικές συνταγές οι οποίες περιέχουν βήσασα είναι δύσκολο να ταυτιστεί το                                                              317 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 894,1 – 896,15 Kühn). 318 Κουτρούμπας 2010: 94 – 96. 319 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 934,16 – 935,15 Kühn). 320 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 931,9 – 932,13 Kühn). 321 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 900,7 – 905,6 Kühn). 322 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 929,3 – 14 Kühn). 323 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 938,16 – 942,9 Kühn). 324 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (XIΙ. 982,18 – 983,16 Kühn). 69  
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88