Page 241 - dimkoutroumpas
P. 241
Η Οδοντιατρική στον Γαληνό σύνθετων. Αυτή τη μεθοδολογική αρχή τηρούμε απαρέγκλιτα σε όλες τις περιπτώσεις μελέτης φαρμακευτικών συνταγών οι οποίες μας παραδίδονται μέσω των γαληνικών κειμένων από τα σύνθετα φάρμακα του Διοκλή της Καρύστου μέχρι και τα αντίστοιχα του Γαληνού. Άρα για να κατανοήσουμε τις επιμέρους ιδιότητες ενός σύνθετου φαρμάκου εξετάζουμε τα επιμέρους συστατικά από τα οποία αποτελείται και μελετάμε τη φαρμακευτική δράση τους και τις ενδείξεις τους όπως προτείνονται από τους δύο κορυφαίους φαρμακολόγους της αρχαιότητας. Κατά την άποψη του γράφοντος, είναι λανθασμένη η στείρα παράθεση φυτών και λοιπών ουσιών τα οποία πιστευόταν ότι εμφάνιζαν θεραπευτικές ιδιότητες έναντι του οδοντικού πόνου ή των στοματικών νόσων. Δεν έχει ουσιαστικό περιεχόμενο και αξία να αναφέρουμε μεμονωμένα φυτά, όπως για παράδειγμα την κάππαρη ή σκόνες πετρωμάτων, όπως η στυπτηρία δηλώνοντας απλώς ότι χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση οδοντοστοματολογικών παθήσεων. Ενδεχομένως κάποια από τα επιμέρους συστατικά των φαρμακευτικών συνταγών να εμφανίζουν με βάση τη σύγχρονη φαρμακολογία αναλγητική δράση και πράγματι να ανακουφίζουν τον πονόδοντο. Ωστόσο, στόχος είναι η κατανόηση της χρήσης των συστατικών τα οποία μετέχουν σε μια φαρμακευτική συνταγή. Γιατί ένας ιατρός χρησιμοποιεί τις συγκεκριμένες ουσίες, οι οποίες ως απλά φάρμακα η κάθε μια έχει ξεχωριστές θεραπευτικές ιδιότητες; Πώς συγκλίνουν αυτές οι θεραπευτικές ιδιότητες που διαθέτουν; Σκοπός δεν είναι να κατανοήσουμε την οδοντιατρική πράξη μέσα από το πρίσμα της σύγχρονης οδοντιατρικής με τα αυστηρά κριτήρια που θέτουν οι επιστήμες της υγείας. Βασική πρόθεση είναι να κατανοήσουμε τον τρόπο σκέψης του αρχαίου ιατρού ο οποίος καλούνταν να αντιμετωπίσει ένα οδοντοστοματολογικό ζήτημα με βάση τα μέτρα, τις δυνατότητες και μέσα της εποχής του. Δηλαδή, το μέτρο με το οποίο μπορεί να κριθεί ένα ιατρικό σύστημα ή καλλίτερα το ιατροφιλοσοφικό γαληνικό σύστημα δεν είναι ο βαθμός στον οποίο προεικόνισε τη νεώτερη σκέψη, αλλά ο βαθμός επιτυχίας του στην αντιμετώπιση των ιατρικών ζητημάτων της εποχής του. Έτσι η στείρα παράθεση μια σειράς συστατικών από τα οποία απαρτίζεται ένα σύνθετο φάρμακο για τις φλεγμονές των ούλων οδηγεί σε αδιέξοδο αν δεν μελετηθεί με βάση την αρχαία γνώση για τη φαρμακευτική δράση των επιμέρους συστατικών. Και αυτή η γνώση δεν προέρχεται από τα σύγχρονα εγχειρίδια φαρμακολογίας, αλλά από έργα όπως το Περὶ ὕλης ἰατρικῆς. Έργα σαν αυτό αποτέλεσαν τη βάση για την ανάπτυξη άλλων φαρμακολογικών πραγματειών, όπως το Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν 227