Page 235 - dimkoutroumpas

 Η Οδοντιατρική στον Γαληνό  (1 – 2 αι. μ.Χ.) Χεραία (π. 1ος – 2ος αι. μ.Χ.) και Αντιφάνη του Δήλιου (π. 2 αι. ος ος ος μ.Χ.). Ι. Απλά φάρμακα για οδοντικές και στοματικές παθήσεις Τα απλά φάρμακα καταγράφονται στο έργο Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων. Η πραγματεία αποτελείται από ένδεκα βιβλία (Α έως Λ) και διακρίνεται σε δύο μέρη, το πρώτο από τα οποία αποτελείται από τα πέντε πρώτα βιβλία (Α έως Ε) και το δεύτερο από τα υπόλοιπα έξι (Ζ έως Λ). Το πρώτο μέρος παρουσιάζει τις γενικές αρχές από την εφαρμογή της θεωρίας των χυμών στην φαρμακολογία. Ο Γαληνός, πιστός στην ιπποκρατική θεωρία των τεσσάρων χυμών, τη χρησιμοποιεί ως υπόβαθρο για την μελέτη των απλών φαρμάκων και κυρίως την αξιοποιεί προκειμένου να προσδώσει μεγαλύτερη εγκυρότητα στις δικές του παρατηρήσεις. Επιδίωξή του είναι να ενσωματώσει τα απλά φάρμακα και κυρίως τις δυνάμεις τους στις τέσσερεις βασικές ποιότητες: το θερμό, το ψυχρό, το ξηρό και το υγρό. Εντούτοις, δεν περιορίζεται σε μια απλή και τυπική ενσωμάτωση, αλλά προεκτείνει τον συλλογισμό του ταξινομώντας τις δυνάμεις των απλών φαρμάκων σε βαθμίδες, σύμφωνα με τις εμπειρικές ιδιότητες που διαπίστωσε και απέδωσε στις απλές δρόγες. Οι δυνάμεις των απλών φαρμάκων, και ανάλογα με την έντασή τους, κατατάσσονται σε τέσσερεις κύριες κατηγορίες (ή βαθμούς έντασης), η κάθε μία από τις οποίες διαχωρίζεται σε τρείς υποκατηγορίες 1049 . Αυτή η δωδεκαβάθμια κλίμακα κατάταξης των φαρμάκων ανάλογα με την ισχύ τους διατυπώνεται για πρώτη φορά στην Ιστορία της Φαρμακευτικής από τον Γαληνό και ως θεωρία απολάμβανε καθολική αποδοχή για περισσότερο από 1600 χρόνια. Μόλις στα μέσα του 19 αιώνα η Φαρμακολογία υπό την επίδραση των ου φυσικών επιστημών έθεσε νέες βάσεις που προέρχονταν από το χώρο της Χημείας και της Βιολογίας και εγκατέλειψε οριστικά το σύστημα των ποιοτήτων και των βαθμών έντασης των φαρμάκων που εισήγαγε ο Γαληνός. Το δεύτερο μέρος της πραγματείας το οποίο απαρτίζεται από έξι βιβλία (Ζ΄ έως Λ΄), ο Γαληνός αναπαράγει τα θεραπευτικά υλικά και τις πληροφορίες που συγκέντρωσε ο προκάτοχός του Διοσκουρίδης, βαθμονομώντας τη φαρμακευτική δράση τους και περιλαμβάνοντάς τα σε μια ευρύτερη φαρμακολογική θεωρία. Εδώ κατηγοριοποιεί σε εκτενή κατάλογο τα απλά φάρμακα κατά αλφαβητική σειρά 1050 . 1049 Κουτρούμπας 2010: 76 – 77. 1050 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (XΙ. 791,15 – 792,11 Kühn). 221