Page 183 - dimkoutroumpas
P. 183
ΤΙΤΟΣ ΣΤΑΤΙΛΙΟΣ ΚΡΙΤΩΝ Ο Τίτος Στατίλιος Κρίτων ήταν διαπρεπής έλληνας ιατρός ο οποίος έζησε στα τέλη του 1 αι. και στις αρχές του 2 αι. μ.Χ. Άκμασε στα χρόνια του ου ου αυτοκράτορα Τραϊανού (98-117 μ.Χ.), του οποίου υπήρξε προσωπικό ιατρός (αρχίατρος) και στενός φίλος 812 . Οι περισσότερες πληροφορίες και αποσπάσματα από το έργο του Κρίτωνα προέρχονται από τον Γαληνό, ο οποίος τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση για αυτόν. Ο Γαληνός αποδίδει στον Κρίτωνα τη συγγραφή τεσσάρων βιβλίων με τον τίτλο Περὶ κοσμητικῶν τα οποία ήταν εξαιρετικά διάσημα στην εποχή του και, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, ἃπαντες ἔχουσιν. Μάλιστα, παρέχει έναν πλήρη κατάλογο των περιεχομένων για κάθε ένα από τα τέσσερα βιβλία ξεχωριστά 813 . Επίσης, αποδίδει σε αυτόν τη συγγραφή ενός ακόμα φαρμακολογικού έργου με τίτλο Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων, το οποίο αποτελούνταν από πέντε βιβλία. Οι δυο αυτές φαρμακολογικές πραγματείες έχουν απολεσθεί, όπως και το συνολικό ιατρικό του έργο. Ωστόσο, αποσπάσματά του εντοπίζονται όχι μόνο στον Γαληνό, αλλά και στον Ορειβάσιο, στον Αέτιο τον Αμιδηνό και στον Παύλο τον Αιγινήτη. Εκτός από ιατρικά έργα, αποδίδεται σε αυτόν και το ιστορικό έργο Γετικά με θέμα την εκστρατεία του Τραϊανού στη Δακία, όπου τον ακολούθησε στην εκστρατεία κατά των Γετών. Δυστυχώς το έργο του δεν έχει διασωθεί στο σύνολό του, παρά μόνο κάποια αποσπάσματα από τον Ιωάννη Λυδό. Πιστεύεται δε ότι σε αυτό βασίστηκε το έργο του Τραϊανού Dacica ή De bello dacico 814 . Μέσω του Γαληνού έχουν παραδοθεί δύο συνταγές του Κρίτωνα η μια εκ των οποίων αφορά την παρασκευή σύνθετου φαρμάκου για την αντιμετώπιση στοματικών παθήσεων και το έτερο φαρμακοθεραπείες για την αντιμετώπιση οδοντικών προβλημάτων. Τα στοματικά φάρμακα, σύμφωνα με την ταξινόμηση του Γαληνού ενδείκνυνται για την αντιμετώπιση στοματικών φλεγμονών και έχουν συνήθως ως κύρια δραστική ουσία μούρα ή μούστο ή ρόδια. Πρόκειται για στυπτικά απλά φάρμακα στα οποία προστίθενται κι άλλες απλές ουσίες με παρόμοια δράση ή με ιδιότητες οι οποίες βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της κύριας δραστικής 812 Samama 2003: 364-365. 813 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους (ΧΙΙ. 446,5 – 450,2 Kühn). 814 Scarborough 1985: 387-405.