Page 175 - dimkoutroumpas
P. 175
 Αρχιγένης ο Απαμεύς  ενσταλάζεται στο αφτί το ευρισκόμενο στην ίδια πλευρά με το δόντι που πονά λόγω της συγκέντρωσης φλέγματος. β) Σύνθετο φάρμακο αποτελούμενο από στυπτηρία, σκόρδο, μυρσίνη και ξίδι. Και αυτό είναι υγρής μορφής μίγμα για πλύσεις του στόματος. Στο πρώτο σύνθετο φάρμακο ο κισσός διαθέτει στυπτικές ιδιότητες 774 . Μάλιστα ο Διοσκουρίδης κατά παρόμοιο τρόπο προτείνει να ριχτούν σταγόνες όχι στο ίδιο αλλά στο αντίθετο δόντι από αυτό που πονάει ώστε να καταπραϋνθεί ο οδοντικός πόνος 775 . Στη δεύτερη φαρμακευτική συνταγή, όπως έχει ήδη αναφερθεί, η στυπτηρία και η μυρσίνη έχουν δράση στυπτική, ενώ το σκόρδο είναι ισχυρά θερμό 776 και ως αφέψημα δρα κατά του οδοντικού πόνου 777 . Τα αποφλεγματικά φάρμακα χάρη στη στυπτικότητα που διαθέτουν συρρικνώνουν το βλεννογόνο και εξαναγκάζουν το φλέγμα να ρέει από την περιοχή όπου είναι συγκεντρωμένο. Με τον τρόπο αυτό να ανακουφίζεται ο ασθενής. Η κατηγορία των φαρμακευτικών σκευασμάτων για την αποκατάσταση περιοδοντικών προβλημάτων παρουσιάζει ενδιαφέρουσες ομοιότητες με τα έργα του Διοσκουρίδη. Καταρχάς οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι ο Αρχιγένης προτείνει κατά βάση στυπτικά φάρμακα όπως στυπτηρία με ξίδι ή αλάτι, και γενικά είναι φανερό ότι προκρίνει τη χρήση στυπτηρίας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση της φαρμακευτικής συνταγής για εύσειστα δόντια με επιμέρους συστατικά: σμύρνα, πομφόλυγα, σχιστή στυπτηρία και άμυλο σε ίσα μέρη. Η ίδια ακριβώς συνταγή περιλαμβάνεται και στο νόθο έργο του Διοσκουρίδη Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων 778 . Η σμύρνα 779 και η στυπτηρία είναι απλά φάρμακα με στυπτική δραστικότητα. Ο πομφόλυγας, οξείδιο του ψευδαργύρου παραγόμενο κατά την καμινεία του χαλκού 780 , διαθέτει ιδιότητα στυπτική 781 . Μόνο το άμυλο εμφανίζεται να μη διαθέτει στυπτικές ιδιότητες 782 , αλλά μάλλον θα πρέπει να σχετίζεται με την φυσική κατάσταση του σύνθετου φαρμάκου προσδίδοντάς του χρώμα και ομοιόμορφη υφή. Το συγκεκριμένο σύνθετο φάρμακο δεν αποτελεί και τη μοναδική περίπτωση όπου προτεινόμενες ουσίες του Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων συνιστώνται και από τον Αρχιγένη. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το γαϊδουρίσιο γάλα με το                                                              774 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 29, 13 – 30, 15 Kühn). 775 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 248, 10 – 250,10 Wellmann). 776 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 126,9 – 12 Kühn). 777 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 217, 8 – 219,16 Wellmann). 778 Διοσκουρίδου, Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων (Ι. 180, 13 – 14 Wellmann). 779 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 57, 6 – 59,9 Wellmann). 780 Τσάϊμου 2007: 146 – 148. 781 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (V. 40, 14 – 45,2 Wellmann). 782 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 175,9 – 176,8 Wellmann). 161  
   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180