Page 140 - dimkoutroumpas

 Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο  προσφέρει πρόσκαιρη ανακούφιση και είναι αμφίβολο ότι αντιμετωπίζει τον οδοντικό πόνο. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι αρκετά από τα περιγραφόμενα βότανα έχουν θεραπευτικές ιδιότητες και ορισμένα ενδεχομένως αναλγητικές. Για παράδειγμα, η ρίζα του υοσκυάμου όταν βραστεί με ξίδι χρησιμεύει για πλύσιμο του στόματος στον πονόδοντο 578 . O υοσκύαμος είναι ένα ποώδες φυτό του οποίου τα φύλλα και η ρίζα περιέχουν πολύ δραστικά αλκαλοειδή, όπως σκοπολαμίνη και κυρίως υοσκυαμίνη. Τα αλκαλοειδή αυτά είναι κατασταλτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος και είναι πιθανό να έχουν τοπική αναλγητική δράση όταν χρησιμοποιούνται σε στοματοπλύματα 579 . Η δεύτερη μεγάλη κατηγορία φαρμακευτικών ουσιών αναφέρεται στα ούλα. Πρόκειται κυρίως για φυτικής προελεύσεως σκευάσματα χωρίς όμως να αποκλείονται και ανόργανες ουσίες. Από αυτή την ομάδα ξεχωρίζουν τα φάρμακα τα οποία αντιμετωπίζουν πρωτίστως το πρόβλημα των εύσειστων δοντιών. Ωστόσο, οι περιγραφόμενες ουσίες δεν συνοδεύονται από κανένα στοιχείο για τα αίτια ή το είδος της ασθένειας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα ένα δόντι να καταστεί εύσειστο και τελικά να απολεσθεί από τον οδοντικό φραγμό. Από μελέτες σε σκελετικά υπολείμματα έχει διαπιστωθεί ότι ο αρχαίος άνθρωπος αντιμετώπιζε πληθώρα περιοδοντικών προβλημάτων τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα το χαλάρωμα των δοντιών και τελικά την απώλειά τους 580 . Κύριο χαρακτηριστικό των φαρμάκων που προτείνονται και στα δυο έργα του Διοσκουρίδη είναι ότι χαρακτηρίζονται ως στυπτικά. Δηλαδή ως ουσίες που έχουν την ιδιότητα να επιφέρουν συστολή των ούλων, ακολουθώντας την αρχή της εναντιοπάθειας. Σύμφωνα με την αρχή αυτή χορηγείται ένα φάρμακο το οποίο αναιρεί το αίτιο που προκαλεί αυτές τις παθήσεις. Το σκιλλητικὸν ὄξος (ξίδι από σκιλλοκρέμμυδο) με στοματοπλύσεις έχει την ιδιότητα να σφίγγει και να σκληραίνει τα ούλα και επομένως είναι κατάλληλο προς τα δόντια που εμφανίζουν κινητικότητα (πρὸς ὀδόντας κινουμένους) 581 . Όμοια τα άνθη της ροδιάς εμφανίζουν στυπτικές ιδιότητες και το αφέψημά τους είναι χρήσιμο για πλύσεις των χαλαρών ούλων και των δοντιών που κουνιούνται (οὔλων πλαδώντων καὶ ὀδόντων σειομένων) 582 . Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο χυμός των ελιών που έχουν παστωθεί σε άλμη, οι λεγόμενες κολυμβάδες ἐλαῖαι, οι οποίες συστέλλουν τα πρησμένα ούλα και 578 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙV. 227, 2-3 Wellmann). 579 Βλ. Αφρόδα 106 – 109. 580 Rife 2012: 334 – 351. 581 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (V. 17, 12-14 Wellmann). 582 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 104, 13-16 Wellmann). 126