Page 102 - dimkoutroumpas

 Η Οδοντιατρική στον Αρχαίο κόσμο  Ο κόστος είναι ποώδες φυτό το οποίο χρησιμοποιείται κατά τρόπο παρόμοιο με το πιπέρι. Κατά τον Διοσκουρίδη, έχει δράση θερμαντική, στυπτική, στεγνωτική, υπνωτική, ενώ μεταξύ των άλλων θεραπευτικών ιδιοτήτων έχει την ικανότητα να καταπραΰνει και να διαλύει τις φλεγμονές 428,429 . Ο κρόκος, το μέλι, η στυπτηρία σχιστή και η σμύρνα σε άλλες φαρμακευτι- κές συνταγές είναι τα πλέον συνηθισμένα συστατικά για οδοντικές και στοματικές παθήσεις. Στην προκειμένη περίπτωση ο κρόκος διαθέτει ελαφρά στυπτική δράση και παράλληλα συμβάλλει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας συνολικά του σύνθετου φαρμάκου στο οποίο μετέχει, όπως θα δούμε και στον Γαληνό 430 . Το μέλι δεν φαίνεται να διαθέτει ιδιαίτερες θεραπευτικές ιδιότητες για τη στοματική κοιλότητα 431,432 . Η συμμετοχή του δικαιολογείται από την αξιοποίησή του ως συντηρητικού για την αποθήκευση του παρασκευαζόμενου φαρμάκου για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το μέλι θεωρούνταν ότι, εφόσον δεν αλλοιώνεται εύκολα, συμβάλλει με τις ιδιότητες τις οποίες διαθέτει στη διατήρηση αμετάβλητου του σύνθετου φαρμάκου 433 . Εν συνεχεία, με βάση τις υποδείξεις του Μελίτου, στο μείγμα το οποίο έχει μέχρι τώρα περιγραφεί θα πρέπει να προστεθεί μούστος ή υδρομέλι. Σκοπό της προσθήκης τους δεν αποτελεί η αύξηση της αποτελεσματικότητας της φαρμακευτικής συνταγής με την ανάμειξη ενός ακόμα απλού φαρμάκου, αλλά η δημιουργία υγρού διαλύματος για γαργάρα. Σε αυτό το σημείο εύλογα δυσανασχετεί ο Γαληνός, διότι, ενώ αρχικά αναφέρεται ως αλοιφή για στοματικές παθήσεις, τελικά συστήνεται για γαργάρες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα επιμέρους συστατικά, είναι γεγονός ότι θα μπορούσε ως υγρό διάλυμα να χρησιμοποιηθεί και για γαργάρες σε στοματικές παθήσεις. Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να επισημάνουμε ότι πρόκειται για ένα σύνθετο φάρμακο το οποίο είτε σε μορφή αλοιφής είτε σε μορφή διαλύματος για γαργάρα μπορεί με βάση τα επιμέρους απλών φαρμάκων από τα οποία συντίθεται να αποτελέσει ένα φαρμακευτικό παρασκεύασμα το οποίο – σύμφωνα με τις αρχαίες ιατρικές αντιλήψεις – να ανακουφίζει και να θεραπεύει από ασθένειες ή πόνους της στοματικής κοιλότητας. 428 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 21,21 – 22, 18 Wellmann). 429 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 40, 10 – 41,6 Kühn). 430 Βλ. Γαληνική Οδοντιατρική σελ. 238 – 239. 431 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 70,13 – 18 Kühn). 432 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (ΙΙ. 165, 16 – 167,9 Wellmann). 433 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 899, 8 – 11 Kühn). 88