Page 169 - dimkoutroumpas
P. 169
Αρχιγένης ο Απαμεύς προτεινόμενων συνταγών είναι πραγματικά εκπληκτικά μεγάλος προσφέροντας μεγάλη ποικιλία ουσιών για τη θεραπεία των αφθών. Για παράδειγμα, προτείνεται για πλύση της στοματικής κοιλότητας η άλμη (αλατόνερο) όπου συντηρούνται οι ελιές. Ο χυλός της άλμης, όπως έχουμε ήδη δει στον Διοσκουρίδη, συμβάλλει στη συστολή των πρησμένων ούλων και άρα ως στυπτικό βοηθά και στη συρρίκνωση του φλεγμαίνοντος βλεννογόνου της στοματικής κοιλότητας 731 . Στην κατηγορία των αλοιφών τις οποίες προτείνει ο Αρχιγένης θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και τις ακόλουθες: σχιστῆς, ῥόδων ἄνθη ἴσα, μυρίκης καρποῦ τὸ διπλοῦν, ξηροῖς χρῶ. ἢ λίβανον, γλυκυῤῥίζης χυλὸν ἴσα, κηκίδος, σμύρνης, ἀνίσου ἀνὰ ὀλίγον, σὺν προτρόπῳ περίχριε 732 . [Στυπτηρία σχιστή, άνθη τριανταφυλλιάς, καρπό αλμυρικιού το διπλάσιο, (αυτά) χρησιμοποίησε ξηρά. Ή λιβάνι, ίση (ποσότητα) χυλού γλυκόριζας, κηκίδια, σμύρνα, άνηθο από λίγο, μαζί με πρότροπο (οίνο) άλειφε] Ακόμα και μια απλή ανάγνωση είναι αρκετή για να διαπιστώσει κανείς ότι αποτελούν δυο φαρμακευτικές συνταγές με στυπτικό χαρακτήρα. Η σχιστή στυπτηρία είναι το κατεξοχήν ισχυρό στυπτικό απλό φάρμακο που μετέχει σε πληθώρα σύνθετων στοματικών φαρμάκων 733,734 . Τα άνθη της τριανταφυλλιάς διαθέτουν στυπτικές ιδιότητες και ως απλό φάρμακο είναι αποτελεσματικά εναντίον των εκκρίσεων των ούλων 735 . Επίσης ο καρπός του αλμυρικιού διαθέτει στυπτικές ιδιότητες και το αφέψημά του με κρασί θεωρείται ότι θεραπεύει τον πονόδοντο 736,737 . Από τη μέχρι τώρα παρουσίαση παρατηρούμε ότι ο Αρχιγένης χρησιμοποιεί για τη θεραπεία των αφθών σύνθετα φάρμακα, τα επιμέρους συστατικά των οποίων ως απλά φάρμακα είναι στυπτικά και άρα συνολικά η φαρμακευτική συνταγή εμφανίζει αθροιστικά αυξημένες στυπτικές ικανότητες. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγουμε και από την εξέταση των επιμέρους συστατικών της δεύτερης αλοιφής η οποία επίσης θεραπεύει άφθες της στοματικής κοιλότητας. Το λιβάνι διαθέτει θερμαντικές και ξηραντικές ιδιότητες, ενώ ο φλοιός του δένδρου εμφανίζει 731 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (Ι. 97, 5 - 99,7 Wellmann). 732 Γαληνοῦ, Περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους: (XIΙ. 1000,13 – 16 Kühn). 733 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 236, 13 – 237,2 Kühn). 734 Διοσκουρίδου, Περὶ ὕλης ἰατρικῆς (V. 75,13 – 77,12 Wellmann). 735 Βλ. Κράτιππο σελ. 53. 736 Γαληνοῦ, Περὶ κράσεως καὶ δυνάμεως τῶν ἁπλῶν φαρμάκων (ΧΙΙ. 80, 11 – 81,7 Kühn). 737 Διοσκουρίδου, Περὶ ἁπλῶν φαρμάκων (Ι. 87,6 – 21 Wellmann). 155